دوم: حکم نماز جماعت
نماز جماعت بر مردان در سفر و اقامت واجب است زیرا خداوند متعال می‌فرماید:
﴿وَإِذَا كُنتَ فِيهِمۡ فَأَقَمۡتَ لَهُمُ ٱلصَّلَوٰةَ فَلۡتَقُمۡ طَآئِفَةٞ مِّنۡهُم مَّعَكَ﴾[النساء: ۱۰۲].
(و اگر در میان آنان بودی و برایشان نماز برپا داشتی پس باید گروهی از آنان با تو [به نماز] بایستند...).
مؤلف «شرح المنتهی» می‌گوید: «این امر برای وجوب است؛ اگر چنین دستوری برای زمان ترس (در حال جنگ) وارد شده برای شرایط امنیت اولی‌تر است. همچنین به سبب حدیث ابوهریره ـ سـ که از رسول الله ـ جـ روایت نموده که فرمودند: «سنگین‌ترین نماز برای منافقان نماز عشاء و صبح است، و اگر می‌دانستند در این دو نماز چه [اجر و منزلتی] است، حتما اگر می‌شد سینه‌خیز در آن حاضر می‌شدند، و قصد کرده‌ام که دستور دهم نماز را برگزار کنند، سپس کسی را به عنوان امام برایشان برمی‌گزیدم، آنگاه با مردانی که دسته‌هایی هیزم با خود داشتند به نزد کسانی می‌رفتم که در نماز [جماعت] حاضر نمی‌شوند و خانه‌هایشان را بر آنان به آتش می‌کشدیم» [٧۴]و همینطور به سبب سخن پیامبر خدا ـ جـ خطاب به آن نابینایی که کسی را نداشت تا وی را به نماز جماعت بیاورد و از پیامبر ـ جـ برای حضور نیافتن در نماز اجازه خواست و به ایشان فرمود: «آیا صدای اذان را می‌شنوی؟» گفت: آری. فرمود: «پس [اذان را] اجابت کن». [٧۵]». [٧۶]
[٧۴] بخاری در کتاب اذان، باب «وجوب صلاة الجماعة» (۶۴۴) و مسلم در کتاب مساجد، باب «فضل صلاة الجماعة» (۶۵۱). [٧۵] مسلم در کتاب المساجد، باب «یجب إتیان المسجد علی مَن سمع النداء» (۶۵۳). [٧۶] شرح المنتهی (۷۸)، المغني مع الشرح الکبیر (۱/ ۲).