ده سببی که جلب محبت الله تعالی را به دنبال دارد
ابن قیم / در مدارج السالکین میگوید: این بخش در بیان اسباب دهگانهای است که محبت الله تعالی را جلب میکند و موجب آن میباشد که عبارت است از:
نخست: خواندن قرآن کریم با تدبر، فهم معانی و منظور و مراد از آن. مانند تدبر در کتابی که انسان آنرا حفظ و تشریح میکند تا مراد و منظور صاحب کتاب را از آن درک نماید.
دوم: تقرب جستن به الله تعالی با نوافل بعد از اجرای فرایض؛ این مهم بنده را از درجۀ محبت به محبوبیت میرساند.
سوم: ذکر الله تعالی در هر حالت، با زبان، قلب و عمل و حال؛ بهره و نصیب بنده از محبت خداوند متعال به اندازهی بهرهی وی از این ذکر میباشد.
چهارم: ترجیح دادن آنچه خداوند متعال دوست دارد بر چیزهایی که انسان دوست دارد به هنگام غلبهی هوی و هوس؛ و اوج گرفتن به سوی آنچه الله متعال دوست دارد هرچند دشوار باشد.
پنجم: مطالعه و بررسی قلبی اسماء و صفات و شناخت آنها و سیر قلب در بوستان این معرفت و مبادی آن؛ بنابراین هرکس الله متعال را با اسماء و صفات و افعالش بشناسد، قطعا او را دوست میدارد؛ و بر این اساس و با توجه به این نکته است که فرقه معطله و فرعونیه و جهمیه راهزنان این مسیر واقع شده و میان قلب و رسیدن آن به محبوب حائل میشوند.
ششم: مشاهدهی نیکی و احسان و نعمتهای ظاهری و باطنی خداوند چرا که اینها دعوت کننده به سوی محبت ذات باری تعالی میباشند.
هفتم: از بهترین اسباب جلب محبت الهی، انکسار و شکسته شدن کامل و سراپای قلب در محضر الله تعالی میباشد؛ امری که کلمات و عبارات را یارای وصف و تعبیر آن نیست.
هشتم: خلوت نمودن با الله تعالی در وقت نزولش برای مناجات با او و تلاوت کلامش؛ و حاضر شدن در برابر الله تعالی با قلب و قالب و رعایت آداب عبودیت و بالاخره پایان دادن به این خلوت با استغفار و توبه.
نهم: همنشینی با دوستداران راستگو و صادق (الهی) و بهره بردن از سخنان خوب و مفید آنها، چنانکه از میوهها بهترینشان را انتخاب مینماییم. و سخن نگفتن مگر زمانی که مصحلحت سخن گفتن را ترجیح دادی و دانستی که در آن برای تو و دیگران منفعتی نهفته است.
دهم: دوری جستن از هر سببی که بین الله تعالی و قلب بنده حایل میگردد.
محبان با این اسباب دهگانه به منازل محبت دست یافته و با حبیب خود ارتباط برقرار میکنند و در زمره محبان الهی قرار میگیرند؛ و اساس همه اینها دو چیز است:
١- آماده ساختن روح برای این شأن.
٢- بازکردن چشم بصیرت.
و من الله التوفيق