بزرگی به تقوی است نه به نژاد
با توجه به این‌که زیاد بن زیاد برده‌ای بیش نبود، اما شخصیت برجسته‌ای چون عمر بن عبدالعزیز / نیز احترام وی را به‌جای می‌آورد، امام مالک بن انس / می‌فرماید: زیاد بن زیاد / از عبادت‌گزاران و فرزانگان و پرهیزگاران می‌باشد. محمد بن منکدر / می‌گوید: زیاد بن زیاد / را در آن حالی در مسجد دیدم که خویشتن را این‌چنین مورد خطاب قرار داده بود: ای نفس بنشین، می‌خواهی به کجا بروی، آیا از این‌جا، جائی بهتر برایت میسر می‌گردد، مگر از دنیا چقدر می‌خواهی؟ آیا این دست لباسی که پوشیده‌ای و این نان‌هائی را که می‌خوری برایت کافی نیست؟ محمد بن منکدر / می‌گوید: آن بزرگوار به همین صورت نفسش را مورد خطاب قرار داده و اشک‌هایش بر رخسارش سرازیر بود[٤٩].
[٤٩]- صفة الصفوة از ابن جوزی ج ٢ ص ٥٨.