اسماء و صفات خداوند متعال

فهرست کتاب

قاعده هفتم: صفات خداوند توقیفی است و برای عقل مجالی نیست که پیرامون آن بحث کند

قاعده هفتم: صفات خداوند توقیفی است و برای عقل مجالی نیست که پیرامون آن بحث کند

هیچ صفتی را نمی‌توان برای خدا اثبات کرد مگر این‌که کتاب و سنت بر ثبوت آن دلالت کنند. امام احمد /می‌گوید: خداوند فقط به چیزی توصیف می‌شود که خویشتن را بدان توصیف کرده باشد، یا پیامبرش از آن خبر داده و از دایره کتاب و سنت خارج نگردیده باشد. (به قاعده پنجم در بحث اسماء مراجعه فرمایید).

و برای دلالت کتاب و سنت بر اثبات صفت سه راه وجود دارد:

اول: تصریح به صفت مانند ؛ عزت، قوت، رحمت, بطش، وجه و یدین و امثال آنها.

دوم: قرار گرفتن وصف در ضمن اسم مانند (الغفور) که در برگیرنده مغفرت، و (السميع) در برگیرنده سمع است. و امثال آن. (به قاعده سوم در بحث اسماء مراجعه کنید).

سوم: تصریح به فعل یا وصفی که دال بر آن باشد مانند استواء [فوقیت] بر عرش و نزول به آ‌سمان دنیا و آمدن خدا برای حکم کردن میان عباد در روز قیامت و انتقام از مجرمین که به ترتیب آیات و حدیث ذیل این اوصاف را در بردارند، مانند:

﴿ٱلرَّحۡمَٰنُ عَلَى ٱلۡعَرۡشِ ٱسۡتَوَىٰ[طه: ۵] .

«خداوند مهربان بر بالای عرش است».

و فرموده پیامبر ص«خداوند به آسمان دنیا نازل می‌شود[۱۶] »، و فرموده خدای متعال:

﴿وَجَآءَ رَبُّكَ وَٱلۡمَلَكُ صَفّٗا صَفّٗا[الفجر: ۲۲] .

«و پروردگارت برسد و فرشتگان صف در صف فرا رسند».

﴿إِنَّا مِنَ ٱلۡمُجۡرِمِينَ مُنتَقِمُونَ[السجدة: ۲۲] .

«بی‌گمان ما از گناهکاران انتقام خواهیم گرفت».

[۱۶] حدیث صحیح است و بحث آن گذشت.