مردم کسی را که اشتباهات و خطاهای آنان را بدون جریحهدار کردن احساسات آنان اصلاح مینماید دوست دارند
معمولاً مردم کسیکه یا کسانی را که بدون جریحه دار کردن احساسات و عواطف، خطا و اشتباهات آنان را اصلاح مینمایند، دوست دارند. در یکی از کتابها مثالی در این رابطه آمده است که شخصی در میان تعداد زیادی سخنرانی میکرد، ولی آن خطابه و سخنرانی طولانی و مفصل بود، مردم خسته شدند زمانی که سخنران به منزلش برگشت از همسرش سوال کرد و گفت: نظر تو در رابطه با سخنرانی چه بود؟ همسرش گفت: این موضوع میبایست بصورت یک مقاله کاملاً داغ و پرطرفدار در یکی از مجلههای علمی نوشته شود، سخنران از گفته همسرش فهمید که این موضوع مورد خوبی برای سخنرانی نبوده است. این نوع برخورد روش خوبی است که علاوه بر رعایت جوانب یعنی جریحهدارنکردن احساسات شخص، مساله و موضوع را نیز مورد انتقاد قرار میدهد و یا مثلاً شخصی برای مشورت کردن پیش شما میآید که میخواهد در زمینه تجارت کار کند و شما به او میگویید: کسی هستید که توانایی نوشتن را داشته و دارای فکر و اندیشه خوبی هستید این فرصت پیش آمده را از دست ندهید البته هرگاه دیدید که واقعا او در زمینه تجارت موفق نخواهد شد، بلکه در زمینه نوشتن پیشرفت خواهد کرد. و این مساله را بدین شکل مطرح نکن که: توصلاحیت این کار را نداری بلکه به این صورت که تو در زمینه کار دیگری موفق شده و پیشرفت خواهی کرد، یا شخصی در یک مجلسی در رابطه با اینکه مردم با هم به شیوه صحیحی صحبت و گفتگو کنند سخنرانی میکند سپس در پایان سخنرانی دچار اشتباهی میشود! بعضیها که متوجه خطا و اشتباه سخنران میشوند از او میخواهند که سخنرانی خود را متوقف کند. ولی روش صحیح این است کسیکه میخواهد نقد و عیبی از شخصی بگیرد اول محاسن و نکات مثبت شخص مورد نظر را باید در نظر داشته باشد و آنها را مطرح کند سپس در کمال ادب و احترام بگوید: من در این موارد موافق سخنران هستم و در رابطه با مساله آخر نکاتی مورد نظر من هست. بدین ترتیب اول نکات مثبت و محاسن سخنرانی را مطرح میکند سپس اگر مورد خطا و اشتباهی باشد آن را اصلاح مینماید و در این حالت حتی سخنران نیز نکات اشاره شده را بدون اینکه وارد جدل و نزاع شود که هیچگونه ثمره و نتیجهای هم به دنبال نخواهد داشت، قبول خواهد کرد.
بدین ترتیب قاعده -از مسائلی که در آن هم باهم متفق و همنظر هستیم، شروع خواهیم کرد- چرا خواهد شد پس هرگاه خواستیم قصد مباحثه و گفتگو داشته باشیم، ابتدا در باره آنچه که باهم متفق و هم نظر هستیم، صحبت کنیم، سپس در باره مسائل دیگر باهم مجادله و مباحثه خواهیم داشت. یعنی (مباحثه و گفتگو را باید از مسائلی که در آن هیچگونه اختلاف نظری وجود ندارد، شروع کرد سپس به مسائل اختلافی بپردازیم، زیرا این روش طریقه خوبی برای قبول نکات اشاره شده توسط طرفین خواهد بود)