تثلیث یعنی چه؟
مسیحیان تثلیث را چنین تفسیر میکنند: «طبیعت الله عبارت از سه اقنوم متساوی میباشد. یعنی: ۱- پدر، ۲- پسر، ۳- روح القدس
و این هر سه در قدرت و جلال برابراند» [۵۸].
و این عقیده را چنین توضیح میدهند و میگویند که عقیدۀ تثلیث متضمن امور ذیل میباشد:
توحید الله
الوهیت اب (پدر)، ابن (پسر) و روح القدس
أب، ابن، و روح القدس سه اقنوماند که از ازل تا ابد از یکدیگر جدا میباشند.
این اقنومها اگر در ظاهر سهاند، اما در جوهر یکیاند، و قدرت و توانائی ایشان برابر است.
برخی اعمال لاهوت در کتاب مقدس نسبتش بسوی أب (پدر)، و برخی بسوی ابن(پسر) و برخی هم بسوی روح القدس نسبت داده شده است، مثلا: آفرینش عالم و نگهداشت آن و یکعده اعمال دیگر از قبیل اختیار نمودن و دعوت دادن بهسوی إله پدر منسوب است. و بعضی اعمال مثلا کفاره گناهان بشریت شدن بطورخصوص به فرزندش نسبت داده میشود، و بعضی اعمال دیگر مانند تجدید و تقدیس به روح القدس منسوب است» [۵۹].
«بوتر» یکی دیگر از علمای مسیحی در کتاب خود بنام «اصول وفروع» میگوید: «باید دانست که در «لاهوت» سه اقنوم وجود دارد که همه در کمالات با هم برابراند، و اما در نام و وظیفه جدا از یکدیگراند.
اقنوم اول «پدر» است که مصدر همهای اشیاء میباشد، و رابطه میان او و کلمه رابطه شکلی نیست، بلکه حقیقی است.
اقنوم دوم، کلمه (فرزند) است که مسئولیت او اعلان مشیئت خداوندی میباشد، و او واسطه میان «پدر» و مخلوق میباشد، و به او «فرزند خدا» نیز گفته شده است.
اقنوم سوم، روح القدس است که مسئولیت تنویر ارواح بشریت و ترغیب بهسوی طاعت خداوند را دارد» [۶۰].
از سخنان فوق دانسته میشود که مسیحیان در حقیقت سه خدا را در قالب «لاهوت» میپرستند، چون آنان به صراحت میگویند که سه اقنوم باهم متغایراند، اگر چه در جوهر، قدامت، و صفات باهم متحداند. هرگاه اگر مقصود مسیحیان پرستش سه خدا نباشد، پس این چه معنائی دارد که میگویند: «هریک وظیفۀ جدا دارند»، و میگویند: «از ازل تا ابد از یکدیگر جدا میباشند»؟!! در حقیقت این یک روش احمقانه تعدد پرستی است. زیرا در عقل هیچ نمیگنجد که او ذات یکتا باشد، و در عین حال سه تا باشد، جوهرشان یک ولی از ازل تا ابد ازهم جدا باشند. روح القدس و ابن از پدر سرچشمه گرفته باشد، اما پدر (خدا) را بر پسرش (عیسی) و بر روح القدس تقدم زمانی نه باشد. مضحکه دیگر اینکه میگویند: ارادۀ هر سه جوهر واحد است، و اما مسئولیتهایشان جداجدا است.
﴿كَبُرَتۡ كَلِمَةٗ تَخۡرُجُ مِنۡ أَفۡوَٰهِهِمۡۚ إِن يَقُولُونَ إِلَّا كَذِبٗا ٥﴾[الکهف: ۵]. «سخنى که از زبانشان بر مىآید بس گران است، جز دروغ نمىگویند».
[۵۸] تاریخ کتاب مقدس به نقل از : محاضرات فی النصرانیة ص: ۹۱ [۵۹] - مراجعه شود به : دراسات فی الأدیان ص: ۱۶۷- ۱۶۸ [۶۰] - مراجعه شود به: محاضرات فی النصرانیة ص: ۹۲