ب) خداترسی و تقوا:
خداوند متعال میفرماید: ﴿إِذۡ تَقُولُ لِلۡمُؤۡمِنِينَ أَلَن يَكۡفِيَكُمۡ أَن يُمِدَّكُمۡ رَبُّكُم بِثَلَٰثَةِ ءَالَٰفٖ مِّنَ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةِ مُنزَلِينَ ١٢٤ بَلَىٰٓۚ إِن تَصۡبِرُواْ وَتَتَّقُواْ وَيَأۡتُوكُم مِّن فَوۡرِهِمۡ هَٰذَا يُمۡدِدۡكُمۡ رَبُّكُم بِخَمۡسَةِ ءَالَٰفٖ مِّنَ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةِ مُسَوِّمِينَ ١٢٥﴾[آلعمران: ۱۲۴-۱۲۵]. «بدانگاه که تو به مؤمنان میگفتی: آیا برای شما کافی نیست که پروردگارتان با سه هزار از فرشتگان مأمور یاریتان کرد!. آری، اگر اهل شکیبایی و خداترسی باشید و دشمنان هم اینک بر شما یورش آورند، پروردگارتان با پنج هزار فرشتۀ یورشگر و نشاندار یاریتان خواهد کرد».
در تفسیر دو آیه چنین آمده است: «ظاهر آیه بیانگر این است که در صورتی که حضورشان مورد نیاز باشد، دوشادوش رزمندگان به نبرد خواهند پرداخت، این امکان هم هست که در خود پیکار نیازی به همکاری آنان نباشد، و صِرفاً برای تقویت روحیۀ مجاهدان در رزمگاه حضور یابند. حاضرکردن پنج هزار فرشته را هم خداوند به سه شرط منوط کرده است: ۱- شکیبایی. ۲- خداترسی. ۳- یورش فوری کفار» [۲٩].
حمایت فرشتگان از دینداران محصول خداترسی و تقوای آنان بوده است، زیرا شکیبایی هم خود شاخهای از تقواست، چه تقوا همانگونه که ابن تیمیه / میفرماید، عبارت است از: «جمع میان انجام بایدها، و ترک نبایدهای الهی» [۳۰]. صبر هم که از جملۀ او امر الهی و لذا بخشی از تقواست. حمایت فرشتگان از مؤمنان هم در جهت پیروز نمودن آنان بر مشرکان بوده، و از این رو میتوان تقوا یا خداترسی را یکی از عوامل مهم زمینهساز تحقق سنت الهی نصرت مؤمنان دانست.
[۲٩] تفسیر رازی، ۸ / ۲۲۸. [۳۰] مجموع فتاوی ابن تیمیه، ۸ / ۵۲۶.