مقدمۀ مترجم
بسم الله الرحمن الرحیم
بدون شک، وضعیت اسفبار انسان قرن بیستم به دلیل عقبماندگی او از قافله تکنولوژی و پیشرف مادی نیست. تاریخ آشکارا به ما میگوید که با شروع اکتشافات علمی و گسترش جوامع به اصطلاح متمدن غربی، افول و انحطاط بشر، شتاب بیشتری گرفت. این شتاب بخاطر پیشرفت علم یا افزایش تسلط انسان بر طبیعت نیست که ذاتاً امری مطلوب است، علت اصلی نابسامانیهای انسان معاصر، بیبهرهبودن او از اخلاق است. مقصود از اخلاق فقط تعریفهای متداول کتب اخلاقی یا بعضی دستورات محدود و مکرر اما بیبهره نیست. اخلاق، مجموعهای از صفات و خصایل رفتاری و روانی است که از سادهترین رفتار فرد تا پیچیدهترین رابطه اجتماعی امتداد دارد و ایجاد چنین انسانی با آن اخلاق مطلوب فقط در سایه تربیت کامل و همه جانبه دینی امکانپذیر خواهد بود.
بنابراین رمز سعادت بشری، گام برداشتن در جهت نیل به این عنصر بسیار مهم است که در سایۀ آن و به تبع آن تواناییهای مادی و تکنولوژی افسار گسیخته نیز تحت نظام و کنترل در میآید.
کتاب حاضر گامی است فراسوی تبیین تربیت و شیوههای تربیت اسلامی. اما قبل از مطالعۀ کتاب تذکر چند نکته را لازم میدانم.
۱- مؤلف محترم در این کتاب، تلاش کرده است که تصویری جامع از تربیت اسلامی ارائه دهد، و در این جهت از آیات و روایات بهره میگیرد. اما نکتۀ قابل توجه آن است که اگر تلاش نمائید تلفیقی از تجارب علوم روانپزشکی و روانشناسی و علوم تربیتی اسلامی ایجاد نمائیم که ما را در اجراء و فهم هر چه بیشتر آیات و روایات کمک کند، بسیار مطلوبتر خواهد بود. زیرا روانشناسی و روانپزشکی اسلامی چون از منشاء آسمانی است، دیدی بسیار فراگیرتر و کاملتر دارد و در این مورد تفاسیر قرآن و کتب اندیشمندان مسلمان منبعی بسیار غنی و در خور توجه است. اما ما را از تحقیقات و تجربیات خود و سایرین بینیاز نمیکند.
۲- مؤلف کتاب در بیان مطالب خویش از روایات متعددی استفاده کرده است که بعضاً ممکن است از نظر سند ضعیف باشد، بنده به اقتضای رعایت امانت روایت را با ترجمه ذکر کردهام، اما مسؤولیت عدم صحت موارد مذکور به عهدۀ مؤلف محترم است.
۳- در قسمتهایی از کتاب، مؤلف دانشمند ما در باب موضوعات خاصی، نظراتی ذکر کردهاند که قابل بحث و بررسی است، و از آن جمله حکم حجاب یا احکامی از این قبیل است، و اینجانب برای تبیین بیشتر مطلب یا بیان آراء و عقاید مخالف یا متفاوت با آن، در پاورقی متن به اختصار مطالبی بیان نمودهام که امیدوارم مفید واقع گردد. در خاتمه موفقیت مؤلف محترم کتاب و تمامی کسانی را که در راه تبیین عقیده و اندیشه اسلامی تلاش میکنند، از خداوند خواستارم، به امید آنکه اندیشمندان مسلمان در این راه گامهای مؤثرتر و مفیدتری بردارند.
۴- خوانندگان عزیز چنانچه انتقادی یا رهنمودی در ارتباط با این کتاب ردارند به آدرس تهران ـ خ ناصر خسرو کوچه حاج نائب نشر احسان ارسال دارند. پیشاپیش از توجه و راهنمایی صمیمانه شما خواننده عزیز کمال تشکر خود را ابراز مینمایم.
عبدالله احمدی