آداب خواستگاری و حقوق زوجین

ب - آداب خلوت نمودن عروس و داماد در شب زفاف

بعد از تمامی این توضیحات، مراحلی را که شوهر در شب زفاف باید رعایت کند از زمانی که با عروس خلوت می‌کند تا هنگامی که عمل جنسی پایان می‌پذیرد، بیان می‌نماییم تا آنان که می‌خواهند، بدانند که اسلام با تشریع فراگیر خویش همه چیز را به ما آموخته است، حتی آداب خلوت کردن با عروس، زفاف و شکل روابط جنسی!!

این مراحل عبارتند از:

۱- مستحب است داماد دست بر پیشانی عروس بگذارد، بسم‌الله بگوید و برایش دعای خیر و برکت نماید.

در روایتی از «بخاری» و نابوداوود» آمده است که رسول خدا جفرمودند: «هرگاه یکی از شما با زنی ازدواج کرد، دست بر پیشانی او بگذارد، نام خدای عزّوجل را ببرد و برای عروس و داماد دعای برکت نماید و بگوید: «أللهم إني أسالك من خیرها وخیرها جبلتها علیه (اي خلقتها وطبعتها علیه) وأعوذبك من شرها وشر ما جبلتها علیه»[خدایا من خیر این زن و خیر خلقت و سرشت نیک او را از تو می‌طلبم و از شرّ او شر خلقت و سرشت بد او، به تو پناه می‌برم.]

۲- مستحب است داماد و عروس دو رکعت نماز بخوانند و بعد از اتمام آن دعا کنند. «ابن ابی‌شبیه» از «شفیق» روایت نموده که مردی به نام ابوحریز نزد عبدالله بن مسعودسرسید و گفت: «با دختر جوانی ازدواج کرده‌ام، می‌ترسم از من ناراضی و خشمگین شود» عبدالله‌بن مسعود فرمود: « الفت و محبّت از جانب خداست و خشم و بی‌مهری از شیطان. شیطان می‌خواهد آنچه را که خدای تعالی حلال فرموده است را در نظر شما ناپسند جلوه دهد، پس هرگاه همسرت نزد تو آمد ـ کنایه از نزدیکی و جماع ـ به او امر کن که پشت سرت دو رکعت نماز گذارد، سپس این دعا را بخوان: «أللهم بارك لي في أهلي وبارك لهم في، أللهم أجمع بیننا ما جمعت بخیر، وفرق بیننا إذا فرقت إلى خیر»: [خدایا به اهلم برکت بخش و مرا برای آنان پر برکت گردان، خدایا در جمع شدن و متفرق شدن ما، خیر و نیکی مقدّر فرما].

۳- مستحب است داماد با عروس مهربان باشد و برای او چیزی بیاورد که بنوشد یا بخورد.

بنابر‌آنچه که «امام احمد» در مسندش روایت نموده، «اسماء بنت یزیدبن اسکن» می‌گوید: «عایشهلرا برای شب عروسی جهت خلوت با همسر گرامیش ـ رسول اکرم جـ آرایش‌کردم. پس پیامبر جنزد او آمد و ظرفی بزرگ پر از شیر آورد، مقداری از آن را میل فرمود و قدح را در برابر عایشهل گرفت که از آن بنوشد، عایشهل شرمگین شد و سرش را پایین انداخت».

پیامبر اکرم جمی‌فرماید: «کامل‌ترین ایمان را در میان مؤمنین کسانی دارند که با خانواده‌اشان بهترین اخلاق و لطیف‌ترین رفتار را داشته باشند.» [روایت از ترمذی و نسایی]

همچنین می‌فرمایند: «بهترین شما کسی است که برای زن و فرزندانش بهترین باشد و من بهترین شما برای زن و فرزندم هستم.» [روایت ترمذی]

بدون شک این رفتار محبّت‌آمیز، موجب انس گرفتن عروس و از بین رفتن اضطراب و هراسش می‌شود و رشته ارتباط آن دو را بیش از پیش مستحکم می‌کند، زیرا می‌گویند: هرکس وارد جمع ناآشنایی شود بیگانه است و هر غریبی هراسان خواهد بود.

۴- از جمله آداب مباشرت این است که زن و مرد لباس‌های خود در آورند، زیرا درآوردن لباس موجب راحتی و آسایش جسمی است و حرکات بدن را تسهیل می‌کند و بهره‌گیری را افزایش داده و بر انس و الفت زن و شوهر می‌افزاید. البته بهتر است که عریان شدن کامل در زیر پوششی باشد زیرا در روایتی از «احمد» و «ترمذی» و «ابوداوود» آمده که رسول خدا جفرمود: «خدایتعالی بسیار باحیا و پوشاننده گناه است و پوشیده بودن را هم دوست می‌دارد.»

و در روایتی دیگر از «ترمذی» آمده است که آن حضرت جفرمود: «از عریان شدن بپرهیزید، زیرا ملایکی همراه شما هستند که فقط در دو وقت از شما جدا می‌شوند، یکی موقع قضای حاجت و دیگری وقت نزدیکی، پس از آنان شرم داشته باشید و حق احترام‌شان را بجای آورید.» قبلاً هم حدیثی را بیان کردیم که حضرت عایشهلگفت: «رسول خدا جدر تمام مدت زندگی نه از من دید و نه من از او دیدم [منظور دیدن شرمگاه و اعضای تناسلی است].

اما آنچه پسندیده بودن پوشش را تأکید می‌کند، روایتی از «ترمذی» است با سند ضعیف که می‌گوید: «هرگاه می‌خواهید با زنانتان نزدیکی کنید مانند دو خر کاملاً لخت نشوید».

۵- از جمله آداب نزدیکی، لمس کردن، بغل کردن، بوسیدن و ملاعبه و معاشقه است که قبل از نزدیکی با عروس لازم است انجام شود. بنابر آنچه «ابومنصور دیلمی» در مسندالفردوس از پیامبر اکرم جروایت نموده که فرمودند: «یکی از شما همچون چهارپایان با همسرش نزدیکی نکند، بلکه قبل از نزدیکی لازم است بین‌شان واسطه‌ای باشد، گفتند: واسطه چیست؟ فرمود: بوسه و صحبت.

همچنین ابومنصور روایت نموده که حضرت جفرمود: «سه چیز نشانه ناتوانی است که یکی از آن‌ها این است که مرد به زن یا جاریه [کنیز] خود نزدیک شود و بدون آنکه با او سخن بگوید یا آماده‌اش کند، عمل جنسی را انجام دهد یا اینکه قبل از او به لذّت جنسی برسد».

بنابراین احادیث می‌توان استدلال نمود که شوهر باید در هنگام عمل جنسی از همراهی و سازگاری زن و با هم رسیدن به اوج لذّت و انزال اطمینان حاصل کند.

امام محمد غزالی در کتاب «احیاءالعلوم» می‌گوید: «هرگاه نیاز مرد برآورده شد نباید زنش را رها کند، بلکه باید صبر کند تا او نیز به لذّت جنسی برسد. چه بسا که زن از جهت رسیدن به لذّت و اوج هیجان جنسی مقداری تأخیر داشته باشد. پس اگر در حالتی که زن در هیجان جنسی است او را رها کند موجب ناراحتی و آزار او می‌گردد و اختلاف طبع هر دو در رسیدن به مرحلۀ انزال موجب نفرت زن می‌شود، در حالیکه اگر انزال همزمان باشد برای هر دو لذت‌بخش است». [۱۸]

۶- از جمله آداب مباشرت خواندن دعا است. «بخاری» از ابن‌ عباسبروایت می‌کند که پیامبر اکرم جفرمود: «هر کدام از شما که برای نمودن نزد همسرش رفت، بگوید: «بِسْمِ اللَّهِ اللَّهُمَّ جَنِّبْنَا الشَّيْطَانَ وَجَنِّبِ الشَّيْطَانَ مَا رَزَقْتَنَا». [به نام خدا، پروردگارا؛ شیطان را از ما دور کن و از آنچه به ما ارزانی می‌کنی (منظور فرزند است) نیز شیطان را دور نما». پس اگر خدای تعالی فرزندی به آنان ببخشد، هیچگاه شیطان نمی‌تواند به او ضرری برساند.]

۷- شوهر به هر کیفیتی که بخواهد می‌تواند با زنش نزدیکی کند شرط آنکه دخول فقط در «فرج» باشد.

این اصل را از فرموده خدای عزّوجل استنباط کرده‌ایم، آنجا که می‌فرماید: «زنانتان کشتزار شمایند، پس با زنانتان نزدیکی کنید هر طوری که می‌خواهید». [البقرة: ۲۲۳]

مفهوم آیه این است که دخول باید فقط در فرج زن باشد زیرا فقط فرج زن است که محل کشت می‌باشد اما کیفیت نزدیکی بستگی به خواست زن و شوهر دارد، به پهلو، از جلو یا پشت، اما دخول یکی باشد که آن هم فقط فرج است.

[۱۸] احیاءالعلوم، ج ۲، ص ۵۰، باب آداب مباشرت.