۳- مجامعت با زن در حالت حیض و نفاس حرام است
مجامعت با زنِ در حال حیض و نفاس، حرام است، زیرا خداوند متعال فرمان داده که: «در حالت قاعدگی از (همبستری) با زنان کناره‌گیری نمایید». [البقرة: ۳۲] و سابقاً هم در حدیثی که نقل کردیم به این اشاره داشت که کسی که با زن حائض مجامعت کند، به آنچه بر محمّد جنازل شده، کافر گشته است.»
اما حرمت نزدیکی با زن در حالت «نفاس» از طریق قیاس ثابت شده از اینرو که فقها، نفاس را بنابر اشتراک علت و سبب آن با حیض قیاس کرده‌اند، و نیز از طریق اجماع هم حرمت آن ثابت شده است.
البته در حالت حیض یا نفاس، بهره‌گیری و تمتّع از زن با پوشش در فاصله ناف و زانوها جایز است و استمتاع بدون لباس (در فاصله زانوها و ناف) حرام است. چنانکه در این مورد «ابوداوود» از عبدالله بن سعد روایت نموده که گفته: از رسول خدا جپرسیدم: در حالیکه همسرم دوران قاعدگی را می‌گذارند، تا چه حد می‌توانم با وی رابطه جنسی داشته باشم؟ حضرت پاسخ دادند: «استمتاع از روی لباس برایت جایز است.»
در حدیثی که شیخین روایت نموده‌اند آمده است که: «پیامبر جبا یکی از زنانش [که در حالت حیض بود] مباشرت نمی‌کرد، مگر اینکه به وی دستور می‌داد که شلوار بپوشد».
البته فلسفه تحریم نزدیکی با زن بدون شلوار این است که احتمال دارد، نفس امّاره فرد را وادار به فعل حرام کند که از جنبه شرعی حرام و از لحاظ بهداشتی مضر می‌باشد و بنابر آنچه در ضرب‌المثل آمده، کسی که گِردِ گودالی بچرخد احتمال دارد در آن سقوط کند. پس ضروری است که انسان مسلمان در امور دینی و حفظ سلامتی خویش محتاط باشد و جانب تقوی و پرهیز را در زندگی و اعمال و رفتار خود رعایت کند.
از جنبه پزشکی نیز ثابت شده است که نزدیکی در حالت حیض و نفاس زیانهای ذیل را به دنبال خواهد داشت:
۱- التهاب دستگاه تناسلی زن که چه بسا پیش می‌آید که این التهاب به رحم و تخمدان‌ها نیز سرایت کند که موجب خطرات جدّی می‌باشد و گاهی اوقات باعث عقیمی و نازایی در زن می‌شود.
۲- ورود مواد حیض به آلت تناسلی مرد موجب التهاب چرکین شبیه سوزاک می‌گردد و چه بسا دامنه این التهاب بیضه‌ها را در برمی‌گیرد و باعث عقیمی مرد می‌گردد. و چنانچه میکروب‌های عامل سفلیس در خون حیض وجود داشته باشد، مرد هم مبتلا خواهد شد. بنابراین نزدیکی با زن در طول این مدّت باعث ناباروری در زن و مرد می‌گردد و نیز باعث تضیعف سلامتی و التهاب اعضای تناسلی شده و ضرر و زیان آن فراوان می‌شود.
از این جهت پزشکان در تمامی کشورها، خصوصاً ممالک پیشرفته اتفاق نظر دارند که از جنبه جنسی باید در این مدت معین، از زنان فاصله گرفت. این مطلب را قرآن کریم، این کلام پروردگار عظیم به صراحت بیان فرموده، آنجا که می‌فرماید: [ای پیامبر ج]از تو در مورد حیض می‌پرسند. بگو: حیض آزاری است. پس در مدت حیض از زنان کناره‌گیری نمایید». [البقرة: ۳۲]
بنابر رأی جمهور فقها، کسی که با زن خود در حالت حیض یا نفاس نزدیکی کند باید کفّاره بدهد و از این عمل خویش صادقانه توبه نماید و با پشیمانی و اظهار ندامت از خدای عزّوجل طلب عفو و بخشش کند.
بنابر مذهب ابن عباس، قتاده، اوزاعی، اسحاق، احمد ـ در روایت دوم ـ و شافعی ـ در قول قدیمش ـ شوهر باید معادل یک دینار (۱۲ درهم نقره) و یا نیم دینار برحسب اینکه توانمند باشد یا فقیر و یا اینکه خون حیض سرخ یا زرد باشد، باید صدقه بدهد.
این میزان کفّاره را بر اساس حدیثی که اصحاب سنن و طبرانی از ابن عباس روایت کرده‌اند، استنباط نموده‌اند. در حدیث آمده که پیامبر خدا جفرمود: «کسی با زنش در حالت حیض نزدیکی کند یک یا نصف دینار باید صدقه بدهد.» و در روایت «ترمذی» آمده است که: «اگر خون قرمز بود یک دینار و اگر زرد بود نصف دینار صدقه بدهد».
بنابر احتیاط بهتر این است کسی که با همسرش در حالت حیض یا نفاس مجامعت کرده هم صادقانه توبه نصوح نماید و هم کفّاره بدهد. شاید خداوند متعال از اشتباهش درگذرد و گناهش را عفو فرماید.
۳- بر زن حرام است که هرگاه شوهرش از او تقاضای همبستری کند، از فرمانش سرپیچی نماید.
در این مورد شیخین روایت نموده‌اند که پیامبر جفرموده‌اند: «هرگاه مردی، همسرش را برای همبستری فراخواند و زن امتناع ورزد و مرد شب را خشمناک سپری کند، ملائکه خداوند تا صبح آن زن را لعن و نفرین خواهند کرد.» و در روایتی دیگر آمده است که: «ملائکه خدا او را لعنت می‌کنند مگر اینکه شوهرش از او خشنود شود».
شایسته است زن خواسته و سلیقه همسرش را در آرایش‌و روابط عاطفی و ملاطفت جنسی، رعایت کند و در اوقات ویژه‌ای که شوهر نیاز به رابطه جنسی دارد تقاضای جنسی او را پاسخ گوید، تا اینکه رابطه بین او و شوهرش مستحکم شده و مودّت و دوستی‌شان عمیق گردد وگرنه زندگی زن از سادگی به سختی و بداوقاتی مبّدل خواهد شد و در نهایت این روابط بد و نادرست باعث جدایی یا طلاق خواهد گردید.