۴- نوع چهارم شناخت مسند
ابوبکر خطیب، حافظ، /میگوید: در نزد اهل حدیث، مسند به حدیثی گفته میشود که سندش از ابتدا تا انتها متصل باشد و اکثرا این لفظ زمانی به کار میرود که حدیث از شخص رسولالله جنقل شود و به ندرت این لفظ (مسند) در مورد نقل قول از صحابی وغیره به کار میرود.
ابوعمر بن عبدالبر، حافظ، میگوید: مسند حدیثی است که فقط به پیامبر جمنتهی شده باشد.
مثال حدیث مسند متصل: مالک عن نافع عن ابن عمر عن رسولالله ج.
مثال حدیث مسند منقطع: مالک عن زهری عن ابن عباس عن رسول الله ج. این سند مسند است، چرا که به پیامبر جمنتهی شده است و از طرفی منقطع است، چرا که زهری از ابن عباس نشنیده است. خداوند از همهی آنها راضی باشد.
ابوعمر به نقل از کسانی چنین آورده است: مسند فقط به حدیثی گفته میشود که اولاً متصل و ثانیاً مرفوع باشد و به پیامبر جمنتهی شده باشد.
میگویم: حاکم ابوعبدالله، حافظ، این قول را صحیح میداند و غیر از این را در کتابش نمیآورد.
اینها اقوال سهگانهی مختلفی بودند که در مورد مسند نقل شدهاند و خداوند داناتر است.