۱۰- نوع دهم: شناخت منقطع
اهل حدیث و دیگران در مورد تفاوت بین منقطع و مرسل، مذاهب متعددی دارند از جمله: چنانکه در مورد مرسل از حاکم در کتابش ـ شناخت علوم حدیث ـ نقل کردیم ایشان بر این باور است که «مرسل» مخصوص تابعی است و «منقطع» سندی است که در آن سند، قبل از رسیدن به طبقه‌ی تابعی راویی وجود داشته باشد که از طبقه‌ی ماقبلش، حدیث را نشنیده باشد و «ساقط» بین مرسل و منقطع می‌باشد و آن سندی است که حداقل در یکی از طبقات آن نامی از راوی به طور مشخص برده نشده باشد؛ یعنی اسم راوی نه مشخص و نه مبهم باشد و از آن جمله سندهایی هستند که بعضی از رجال سند در آن‌ها به طور واضح مشخص نشده باشند، مثلاً گفته شود رجل (مردی) و یا شیخ (استادی) و یا کلماتی از این قبیل.
مثال نوع اول: آن چنانکه برای ما روایت کرده‌اند: «عن عبد الرزاق، عن سفيان الثوري، عن أبي إسحق عن زيد بن يثيع، عن حذيفة قال: قال رسول الله ج: «إن وليتموها أبا بكر فقوي أمين...» الحدیث. این سندی است که در نظر مبتدیان در علم حدیث، متصل است اما در واقع این حدیث در دو جا منقطع است، چرا که اولاً عبدالرزاق از ثوری حدیث را نشنیده است و عبدالرزاق از نعمان بن أبی شیبه جندی عن سفیان سند اصلی حدیث می‌باشد و ثانیا ثوری نیز شخصاً از أبو إسحاق نشنیده است، بلکه اصل سند حدیث چنین است: «ثوری عن شریك عن أبی إسحاق».
مثال نوع دوم: روينا عن أبي العلاء بن عبد الله بن الشخير عن رجلين، عن شداد بن أوس، عن رسول الله جفي الدعاء في الصلاة: «اللهم إني أسألك الثبات في الأمر..». الحديث. و خداوند داناتر است.
و از این جمله: نظر ابن عبدالبر می‌باشد که گفته است: مرسل مخصوص تابعین می‌باشد و منقطع مرسل و غیر مرسل را شامل می‌شود و او چنین نظر دارد که: هر سندی که متصل نباشد چه به پیامبر جمنتهی شده باشد و چه به غیر ایشان منقطع است.
و از آن جمله: این که منقطع مانند مرسل است و هر دو به سندی گفته می‌شوند که متصل نباشند و این مذهب [به صحت] نزدیک‌تر است که جماعتی از فقها و دیگران بر این مذهب هستند و این همان چیزی است که حافظ ابوبکر خطیب در کتاب کفایه می‌آورد با این تفاوت که بیشتر احادیثی که از نظر استعمال مرسل نامیده می‌شوند روایات تابعی از پیامبرجمی‌باشند و بیشتر آن‌هایی که منقطع نامیده می‌شوند روایات غیر تابعی از صحابی می‌باشند، مانند مالک عن ابن عمر و مانند این‌ها و خداوند داناتر است.
و از آن جمله: ابوبکر خطیب از بعضی از علمای حدیث نقل کرده که می‌گویند: منقطع حدیثی است از اقوال [گفته‌های] تابعی و یا غیرتابعی که به طور موقوف روایت شده باشد، البته این تعریف عجیب و غریب و بعید به نظر می‌رسد و خداوند داناتر است.