۱- سوره
به قسمت یا بخشی از قرآن که حد اقل شامل سه آیه یا بیشتر باشد سوره گفته میشود. قرآن دارای ۱۱۴ سوره است که بلندترین آن سوره بقره و کوتاهترین آن سوره کوثر است.
کلمه (السورة) از کلمه (سَوَّرَ) که به معنای حدود و دور بر است گرفته شده، مثل (سَوَّرَ الـمدینةَ) (دور شهر را دیوار کشید) و در سور قرآن نیز چند آیه با هم در یک محدوده و دایره قرار گرفتهاند.
یا کلمه (السورة) ممکن است از کلمه (سور) به معنای نوشیدن گرفته شده و به معنای پس مانده آب یا غذایی است یا باقی مانده از چیز کلی تر است و در مورد سوره قرآن نیز چنین است که هر سوره قسمت و پس مانده ای از کل قرآن است. اما ریشهیابی اول درستتر است که میگوید (سورة) از (سَوَّر) گرفته شده است.
و این گفته شاعر نیز این مطلب را بهتر تأیید میکند که میگوید:
الم تر أن الله أعطاک سورة
تری کل ملک دونها یتذبذب
(آیا آن شهامت و بزرگی و برتریی که خداوند به تو عطا کرده است را نمیبینی که دیده میشود تمام پادشاهان در مقابل آن به لرزه در میآیند).