نجاسات
نجاست و پلیدی عبارتند از خون و قی، و هر مست‌کنندة مایع مثل خمر، و هرچه از دو راه پیش و پس بیرون آید، مثل بول و پیشاب و غائط و سرگین و هرچیز دیگر که از یکی از دو راه بیرون آید، حتی اگر سنگ یا کرم باشد.
اما منی پاک است، برای این که اصل آدمی از آنست، و خدا فرمود: ﴿وَلَقَدۡ كَرَّمۡنَا بَنِيٓ ءَادَمَ﴾[الإسراء: ۷۰]. «گرامی داشتیم پسران آدم را».
و مقتضای گرامی‌داشتن‌شان است که أصل‌شان پاک باشد.
هر مرداری غیر از مردار ماهی و ملخ و بشر پلید می‌باشد، و همچنین سگ و خوک و بچه‌های‌شان، و هر عضوی که از حیوان زنده جدا شد حکم مردة آن حیوان دارد. مردار گوسفند پلید است، اگر دست گوسفند در حال زنده‌بودنش قطع شد، آن دست پلید است. اما اگر از ماهی یا ملخ یا آدمی عضوی در حال زنده بودن‌شان قطع شد، آن عضو طاهر است، برای این که مردة ماهی و ملخ و آدمی پاکند.
شراب یا خمر پلید است، اما اگر خود به خود به سرکه تبدیل شد، و یا به سبب جابجاکردن از سایه به آفتاب به سرکه تبدیل شد آن سرکه پاک است، اما اگر چیزی در خمر انداخته شد، و خمر به سرکه تبدیل شد آن سرکه پلید است.
پوست هر مرداری غیر از مردار سگ و خوک به دباغی‌کردن پاک می‌شود.
هرچه به دهان سگ و خوک پلید شد باید هفت بار شسته شود، یکی از آن هفت بار با آب آمیخته به خاک، و آنچه به سبب غیر از سگ و خوک پلید شده باشد یک بار شسته می‌شود، و سه بار شستن آن بهتر است.
کفایت است در بول پسر بچه‌ای که به دو سال نرسیده، غیر از شیر چیزی دیگر نخورده آب پاشیدن برآن.
بخشوده است مرداری که خون جاری‌شونده ندارد، مثل: جعل. و همچنین بخشوده است کمی از خون و یا ریم که بر بدن یا لباس شخص باشد.
روا و جائز است بکابردن هر ظرفی غیر از ظرفی که از طلا و نقره باشد.
اگر ضرف طلا نباشد، و واصلة طلا داشته باشد و یا ظرف از نقره نباشد و واصلة بزرگ از نقره داشته باشد، حرام است.
الحاصل: وقتی که ظرف غیر طلا و واصله از طلا است، حرام است. خواه واصله بزرگ باشد یا کوچک، برای حاجت باشد که محل شکسته‌شدن واصله نهاده باشد، یا برای زینت که ظرف از غیر طلا و همچنین واصله مطلقاً حرام است.
وقتی که ظرف غیر از نقره و واصله از نقره است، اگر واصله برای حاجت است و واصله‌دار بزرگ است، واصله‌دار مکروه می‌باشد. اگر واصله نقره بزرگ، و برای زینت باشد حرام است، و اگر واصله کوچک است و برای حاجت است جائز، و اگر برای زینت است مکروه می‌باشد.
باید کوشش نمود برای بدست‌آوردن حقیقت، اگر ظرفی آب پاک بود و ظرفی آب پلید، پس از بررسی و تحقیق هر ظرفی که معلوم شد آب آن پاک است، آن آب را بکار باید برد، و ظرفی دیگر که آب پلید است باید بیرون ریخت.
سنت است مسواک به دهان و دندان زدن، مگر بعد از زوال آفتاب یعنی بعد از أذان ظهر برای روزه‌دار، و تأکید می‌شود مسواک به دهان و دندان زدن، موقع بیدارشدن از خواب، و موقع برخاستن برای نماز و موقع بدبوشدن دهان.
* * *
باعث بی‌وضویی می‌شود: هرچیزی که از پیش و پس بیرون آید، (مگر منی که موجب غسل است و باعث بی‌وضویی نیست، در این صورت که منی به سبب فکرکردن و یا نظرکردن بیاید، برای این که اگر منی به سبب جماع آید، جماع باعث بی‌وضویی و موجب غسل است) و زوال عقل، و خواب سنگین، (اما خواب سبک مثل چرت‌زدن وضو را باطل نمی‌کند، و خواب‌رفتن اگر در حالی باشد که نشینگاه خود را به زمین چسبانیده، باعث بی‌وضویی نیست). و رسیدن پوست مرد و زن بیگانه بهم بدون حائل. و دست نهادن بر فرج آدمی به شکم کف دست، هریک از این اسباب بی‌وضویی برای کسی که می‌خواهد نماز بخواند یا قرآن تلات کند، یا طواف نماید، موجب وضو است.
* * *