الفوائد الجلیة در شرح المقاصد النوویة

فوائدی در مقصد ششم در بیان احکام حج و عمره

فوائدی در مقصد ششم در بیان احکام حج و عمره

حج واجب می‌شود بر هر مسلمان بالغ عاقل آزاد که توشه و سواری برای رفتن به حج بیابد، با امن‌بودن راه، و ممکن‌بودن رفتن به حج که وقت حج را بیابد. (برای این که اگر توشه و سواری یافت و راه امن بود، و وقت حج نبود در این صورت لازم او نیست).

* * *

ارکان حج شش است: احرام‌بستن به حج با نیت آن که به دل و زبان می‌گوید: احرمت بالحج لله تعالی. و حاضرشدن در زمین عرفات در وقت آن که از زوال آفتاب روز نهم ذیحجه است تا صبح صادق روز عید قربان. طواف خانة خدا هفت مرتبه که ابتدای هر بار طواف از حجرالأسود است تا برگشتن به آن. و سعی میان صفا و مروه هفت مرتبه که از رفتن از صفا به مروه یک بار است و برگشتن از مروه به صفا بار دوم حساب می‌شود. و سر تراشیدن و یا موی سر را کوتاه‌کردن که برای مردان سر تراشیدن بهتر از کوتاه‌کردن است، و برای زنان موی سر را کوتاه‌کردن است. احرام، وقوف عرفه، طواف، سعی میان صفا و مروه، کوتاه‌کردن موی سر و ترتیب شش رکن حج هستند.

و ارکان حج غیر از وقوف به عرفه ارکان عمره است: احرام با نیت، طواف، سعی، حلق و ترتیب.

واجبات حج: احرام‌بستن به حج از میقات: رسول الله صبرای کسی که بیرون از مکه است پنج میقات معین فرمود که حاج هرکدام در راهش باشد از آنجا احرام می‌بندد و آنها عبارتند از: ذی الحلیفه یا آبیار علی که یک فرسخی مدینه است. و جحفه یا رابغ که میان مکه مکرمه و مدینه منوره است. و قرن المنازل و ذات عرق ویلملم. و سنگ‌زدن به ستون‌های منی. و شب‌ماندن در منی و مزدلفه، و طواف وداع برای غیر زن حائض.

واجب می‌شود به سبب ترک یکی از واجبات حج ذبح گوسفندی و دادن گوشت آن به فقرا و مساکین حرم، اگر از ذبح گوسفند عاجز ماند، سه روز روزه بگیرد قبل از روز عید حج و هفت روز در وطنش وقتی بعد از اتمام اعمال حج به وطن برگشت.

* * *

سنت‌های حج: جلوبودن حج بر عمره که اول حج نماید بعد به عمره رود، برهنه‌کردن خود را از هر لباس دوخته و پوشیدن سفید لنگ پا و لنگ دوش قبل از احرام و در همه مدتی که مشغول اعمال حج و یا عمره است. لبیک گفتن از لحظة احرام‌بستن تا وقتی که شروع به طواف خانة خدا می‌نماید که می‌گوید: «لَبَّيْكَ اللَّهُمَّ لَبَّيْكَ، لَبَّيْكَ لا شَرِيكَ لَكَ لَبَّيْكَ، إِنَّ الْحَمْدَ وَالنِّعْمَةَ لَكَ وَالْمُلْكَ، لا شَرِيكَ لَكَ». و پس از هرچند بار لبیک‌گفتن صلوات و سلام بر پیغمبر و آل و اصحابش بفرستد، و دعای خیر برای خودش و والدینش و اقربا و مسلمین و مخصوصاً رهبران مسلمین نماید، و دو رکعت نماز خواندن به نیت سنت طواف بعد از هر طواف.

* * *