زکات فطر
زکات فطر: یک صاع یعنی یک پیمانه که برابر ۳ کیلوگرم می‌باشد و در پیمانه وزن اشیاء تفاوت می‌کند، مثلاً اگر در یک پیمانه عدس بریزند وزن آن بیشتر است. اگر در پیمانة دیگر جو بریزند، و اگر در این پیمانه ذرت بریزند بازهم به وزن کمتر می‌آید. بنابراین، وزن متوسط گندم در آن پیمانه سه کیلوگرم است، صاع پنج رطل و ثلث است به رطل عراق.
زکات فطر: لازم هر مسلمان است از خودش و از هر مسلمانی که در نفقة اوست، هرگاه زیاده از خوراک خود و بستگان زیر نفقه اش در شب و روز عید دارد، از غالب خوراکی در بیشتر ایام سال برای مردم آن محل که ساکن است زکات فطر دادن، از همان قوت غالبِ مردم در بیشتر ایام سال.
(فائده) مردمی که با کشتی به روی دریا شب و روز عید بسر می‌برند، و به آبادی نمی‌رسند درست است دست به دست کردن زکات فطرشان، مشروط بر این که زکات فطر خودشان به کسی یا کسانی که در میان‌شان فقیر است بدهند، و آن فقیر زکات فطر خود به فقیرتر از خود بدهد، اگر فقیرتر از خود در کشتی نیافت صبر نماید، وقتی که به آبادی رسید، به فقیرتر از خود بدهد، و این تأخیر برای او جایز است، برای این که معذور است.
(فائده) در دهات و روستاها باید زکات فطر را به مستحقین برسانند، و فقیر به فقیرتر از خود برساند، چنانچه بخواهند یکی به خانة همسایه ببرد و همسایه به خانه او آورد و عوض و بدل در کار باشد، زکات فطر از گردن‌شان ساقط نمی‌شود، و اگر احیاناً در محل‌شان فقیر نیافت به نزدیکترین محل که فقیر دارند ببرند.
(فائده) اگر مردمی که مستحق زکات فطر هستند، برای کسی که در شهر دیگر است، وکیل نمایند که زکات فطر را نقد تحویل بگیرد، و در محل‌شان قوت بخرد و به ایشان برساند درست است والله أعلم.
* * *
درست است دادن زکات فطر در ماه رمضان، از اول ماه، به شرط این که زکات فطردهنده تا شب عید در آنجا باشد، و زکات فطرگیرنده نیز زنده و آنجا باشد. و سنت است زکات را در روزدادن، و صبح روز عید پیش از نماز عید بیرون‌کردن زکات فطر بهتر است، و مکروه است تأخیر زکات فطر از نماز عید مگر در صورتی که عذر داشته و نتوانسته باشد قبل از نماز عیل بیرون کند، و حرام است از روز عید به دنبال انداختن آن.
* * *