۵- دوستان بد
در فصل «عوامل انحراف فرزندان» به تفصیل در اینباره سخن گفتهایم و در اینجا به ذکر عباراتی چند اکتفا میکنیم.
از عوامل اساسی که منجر به انحراف فرزند میشود دوستان بد و همراهان فاسد است، خصوصاً زمانی که فرد از لحاظ ذهنی رشد مناسبی ندارد و از جهت عقیدتی ضعف داشته و سست اخلاق باشد، خیلی سریع تحت تأثیر رفیق بد قرار میگیرد و به زودی از این دوستان فاجر و فاسق، اخلاق منحط و عادات ناپسند و زشت را جذب میکند و همراه آنان به سرعت به راه بدبختی و انحراف گام مینهد تا اینکه جرم و خلافکاری جزو طبیعت او میگردد و تبهکاری برایش به عادتی تبدیل میشود. پس از این مرحله بازگرداندن او به راه راست و نجات او از باتلاق بدبختی ـ که هر لحظه بیشتر در آن فرو میرود ـ و از مسیر منحرفی که وارد آن شده است بسیار مشکلتر خواهد شد.
در این فصل در ارتباط با تأثیرات بسیار مخرب ارتباط با انسانهای فاسد در نوجوانان پسر و دختر به قدر کافی بحث کردهایم زیرا دوست و همراه انسان عامل سیار مهمی در شکلگیری رفتار و شخصیت اوست.
پیامبر محبوب و گرامی ما ـ که سلام و درود خدای بر او باد ـ میفرماید: «هر کسی بر دین دوست خود است پس ببینید با چه کسی صمیمی هستید». روایت ابن حبان.
و میفرماید: «از رفیق بد برحذر باش زیرا تو را به واسطه او میشناسند» روایت ابن عساکر. و چه خوش گفته است شاعر:
عن المرء لا تسأل وسل عن قرینه
فكل قرین بالمقارن یقتدی
در مورد آدمی سؤال نکن در مورد دوستش بپرس زیرا هرکس به دوست خود اقتدا میکند.