امير معاويه ساز ديدگاه تابعين
مقام و منزلت ایشان را نزد تابعین از اینجا می‌توان فهمید که حضرت عمر بن عبدالعزیز/در دوران خلافت خود کسی را به تنبیه بدنی مجازات نمی‌کرد اما شخصی را که به حضرت معاویه سناسزا گفته بود دستور داد تا شلاق بزنند [۴۴].
حافظ ابن کثیر بیان می‌کند که شخصی از حضرت عبدالله بن مبـارک کـه از تـابعین معروف است دربارۀ مقام حضرت معاویه سجویا شد او در جواب گفت:
«من در حق کسی که پشت سر سرور دو جهان نماز خوانده و هنگامـی کـه آن حضرت «سمع الله لـمن حمده» می‌گفت: او در جـواب «ربنـا لـك الحمـد» می‌گفت چه می‌توانم عرض کنم» [۴۵].
(اشاره است به شرف مصاحبت با رسول الله جو شرکت در مناجات و عبادات آن حضرت ج).
باری دیگر شخصی از عبدالله بن مبارک پرسید که معاویه افضل است یا عمر بن عبدالعزیز؟ سائل در یک جانب سؤال خـود صحـابـی‌ای را قـرار داد کـه از سـوی بعضی، مـورد اعتراضـات گوناگون قرار گرفته و جانب دیگر تابعـی‌ای را کـه تمـام امت به مقام بلند او اتفاق دارند. اما عبدالله بن مبارک از شنیدن این سؤال بر آشفت و گفت: نسبت میان این دو بزرگوار را می‌پرسید؟
«بخـدا قسـم! غباری کـه هنگام جهاد در رکاب پیامبر ج، بـر بـدن امیـر معاویه نشسته است بهتر و بالاتر از شخص عمر بن عبدالعزیز است».
همین سؤال را از حضرت معافی بن عمران نیز پرسیدند، او نیز بر آشفت و گفت: آیـا یـک تابعـی می‌تواند بـا صحـابـی بـرابـر بـاشـد؟ حضرت معاویه صحـابـی رسـول الله جاست. خـواهـرش در عقـد پیامبر جبود. او وحی خداوندی را نوشته و حفاظت می‌کرد. پس چگونه یک تابعی به مقام و پایۀ او می‌رسد؟ و بعد از آن این حدیث را قرائت کرد. که حضرت رسول اکرم جفرموده‌اند:
«لعنت خدا بر کسی باد که اصحاب و اهل بیت مرا ناسزا بگوید».
یک بار از تابعی معروف حضرت احنف بن قیس که در میان عرب به حلم و بردباری زبان زد عام و خاص قرار گرفته بود. سؤال شد که چه کسی بردبارتر است شما یا معاویه؟ در پاسخ فرمود: بخدا من نادان‌تر از شما کسی ندیده‌ام، حضرت معاویه با وجود قدرت از حلم و بردباری کار می‌گرفت و من از ناتوانی خود بردباری را پیشه کرده ام. پس چگونه من در حلم و بردباری به پای او می‌رسم؟
[۴۴] ابن عبدالبر: الاستیعاب تحت الإصابة ج۳ص۳۸۳ چاپ مصر ـ حافظ ابن کثیر: البدایة والنهایة ج۸ ص۱۳۹. [۴۵] ابن کثیر: البدایة والنهایة ج۸ ص۱۳۹.