علم و فضل ابوهریرهس
ابوهریره از علما و فضلای صحابه بود، روایت بسیاری صحابه از او و مراجعه ایشان در فتوا به او به این امر گواهی میدهد. عدهای از صحابه از این صحابی بزرگ حدیث روایت کردهاند؛ از جمله: صحابه زید بن ثابت، ابوایوب انصاری، عبدالله بن عباس، عبدالله بن عمر، عبدالله بن زبیر، ابی بن کعب، جابر بن عبدالله، عائشه، مسور بن محزمه، ابوموسی اشعری، انس بن مالک و ابورافعشمولای پیامبر ج و کسانی دیگر از صحابه، و از تابعین قبیصه بن ذؤیب و سعید بن مسیب و عروه بن زبیر و سالم بن عبدالله بن عمر و ابوسلمه بن عبدالرحمن و ابوصالح السمان و عطاء بن ابی رباح و عطاء بن یسار و مجاهد و شعبی و ابن سیرین و عکرمه و نافع مولای ابن عمر و ابوادریس الخولانی و غیره از ابوهریرهس حدیث روایت کردهاند [۱٧].
بخاری/میگوید: هشتصد نفر یا بیشتر از او روایت کردهاند [۱۸].
و همانطور که از او حدیث روایت میکردهاند در سوال و فتوا نیز به او مراجعه مینمودند. بعضی او را در فتوا مقدم داشته و فتوایش را تائید میکردند. شافعی/از مالک از یحیی بن سعید از بکیر بن أشج از معاویه بن ابی عیاش انصاری روایت میکند که او با ابن زبیر نشسته بود، محمد با ایاس بن بکیر آمد و او را در مورد مردی پرسید که قبل از آمیزش زنش را سه طلاقه کرده است، او آن مرد را نزد ابوهریره و ابن عباسشکه پیش عائشهلبودند فرستاد، او رفت و از آنها پرسید، ابن عباس به ابوهریره گفت: «به او فتوا بده ای ابوهریره، مسئله مشکلی برایت آمده است» ابوهریره گفت: «یک طلاق زن را باین و جدا میکند و سه طلاق آن را برای همیشه حرام مینماید، مگر آن که شوهری دیگر کند و شوهرش دوّمی طلاقش دهد آنگاه برای شوهر اولی حلال میشود، و ابن عباس هم همین را گفت» [۱٩].
و زهری از سالم روایت میکند که گفت: از ابوهریره شنیدم که میگفت: «قومی که در احرام بودند از من پرسیدند که کسانی که در احرام نبودهاند به آنان گوشت شکاری را هدیه کردهاند، من به آنان گفتم بخورید» [۲۰].
و از زیاد بن مینا روایت است که گفت: ابن عباس و ابن عمر و ابوسعید و ابوهریره و جابرشو کسانی مانند آنها از زمان وفات عثمانس تا وقتی که خودشان دیده از جهان فرو بستند در مدینه فتوا میدادند، و فتوا به این پنج نفر ارجاع میشد [۲۱].
و همین قدر کافی است که فردی مانند ابن عباس به ابوهریره احترام قائل میشود و میگوید: ابوهریره فتوا بده [۲۲].
[۱٧] مستدرک حاکم: ۳ / ۵۱۳، الذهبی, سیر أعلام النبلاء: ۲ / ۵۸۰-۵۸۵. [۱۸] تذکرة الحفاظ الذهبی: ۱ / ۳۶، و الإصابة: ۶ / ۲۰۵. [۱٩] موطا مالک: ۲ / ۵٧ و مسند شافعی: ۲ / ۳۶. [۲۰] موطا مالک: ۱ / ۳۵۱-۳۵۲. [۲۱] سیر أعلام النبلاء ذهبی: ۲ / ۶۰۶-۶۰٧. [۲۲] سیر أعلام النبلاء ذهبی: ۲ / ۶۰٩.