شهادت اهل علم به حفظ ابوهریرهس
به خاطر این امور و به برکت دعای پیامبر ج ابوهریره از حافظترین صحابه بود و از همه بیشتر حدیث حفظ داشت.
ترمذی از عبدالله بن عمربروایت میکند که او به ابوهریره گفت: ای ابوهریره تو از همه ما بیشتر همراه پیامبر بوده و بیشتر حدیث ایشان ج را حفظ کردهای [۴٩].
و همچنین از طلحه بن عبیداللهس روایت کرده که او گفت: تردیدی ندارم که او از رسول خدا چیزهایی شنیده که ما نشنیدهایم... [۵۰].
و حاکم روایت کرده که مردی نزد زید بن ثابت آمد و او را در مورد چیزی پرسید، او گفت: نزد ابوهریره برو، روزی به اتفاق ابوهریره و فلانی در مسجد نشسته بودیم و به ذکر و دعا مشغول بودیم، پیامبر ج به سوی ما آمد و در میان ما نشست ما سکوت کردیم، فرمود: بازگردید به آنچه در آن بودید. زید میگوید: من و همراهم قبل از ابوهریره دعا کردیم، و سپس ابوهریره دعا کرد و گفت: خدایا آنچه دو دوستم از تو خواستند آن را میخواهم و از تو دانشی میخواهم که فراموش نشود، آنگاه پیامبر ج فرمود: (آمین) ما گفتیم: ای رسول خدا ج ما هم از خداوند علم و دانشی میخواهیم که فراموش نشود. فرمود: دوسی در این زمینه از شما پیشی گرفت [۵۱].
و اعمش از ابی صالح روایت میکند که گفت: ابوهریره از حافظترین صحابه بود [۵۲].
و شافعی میگوید: ابوهریره در زمان خود حافظترین راوی حدیث است [۵۳].
و ابن عبدالبر میگوید: ابوهریره حافظترین فرد در میان اصحاب پیامبرج بود، و در مواقعی حضور داشت که مهاجرین به خاطر مشغولبودن با تجارت و انصار به خاطر مشغولبودن با باغهایشان در آنجا نبودند، و پیامبر هم گواهی داد که ابوهریره به یادیگری علم و حدیث بسیار علاقهمند است و برای آن میکوشد [۵۴].
و از محمد بن عمار بن عمرو بن حزم روایت است که او در مجلسی آمد که ابوهریره در آن حضور داشت و در آن بیش از ده نفر از بزرگان صحابهشحضور داشتند، آنگاه ابوهریره شروع کرد به نقل حدیث از پیامبر ج برای آنها، بعضیها حدیث را نمیدانستند و سپس به آن بازمیگشتند، و آنگاه بعضی دیگر حدیث را به خاطر میآوردند، و سپس ابوهریره حدیثی دیگر میگفت و بعضی آن را نمیدانستند و سپس متوجه آن میشدند و ابوهریره چند بار به همین صورت حدیث روایت کرد. میگوید: در آن روز دانستم که او از همه مردم احادیث پیامبر را بهتر و بیشتر حفظ کرده است [۵۵].
و بخاری میگوید: از او حدود هشتصد تن از اهل علم روایت کردهاند و او از همه کسانی که دوران او حدیث روایت کردهاند حافظتر بود.
و ابونعیم میگوید: ابوهریرهس از همه صحابه احادیث پیامبر را بیشتر حفظ بود، و پیامبر برای ابوهریره دعا کرد که مؤمنان او را دوست بدارند [۵۶].
و حاکم میگوید: میخواستم با بیان فضائل ابوهریره آغاز کنم چون او احادیث پیامبر ج را حفظ کرده است و صحابه و تابعین در این مورد برای او شهادت و گواهی دادهاند، و همه کسانی که از صدر اسلام تا عصر ما به دنبال حفظ حدیث رفتهاند از پیروان و گروه ابوهریره هستند و او اولین حافظ حدیث وحق دارترین آنهاست [۵٧].
و گواهی صحابهشو علمای برجسته امت بر کثرت روایت ابوهریرهس و حفظ او احادیث پیامبر ج را کافی است.
[۴٩] ترمذی: ۵ / ۳۴۸، و مستدرک حاکم: ۳ / ۵۱۱. [۵۰] ترمذی: ۵ / ۳۴۸ – ۳۴٩. [۵۱] مستدرک حاکم: ۳ / ۵۰۸. [۵۲] الإصابة: ۴ / ۲۰۵. [۵۳] تذکرة الحفاظ: ۱ / ۳۶ و الإصابة: ۴ / ۲۰۵. [۵۴] الإستیعاب حاشیه الإصابة: ۴ / ۲۰۸-۲۰٩. [۵۵] بخاری، التاریخ: ۱ / ۱۸۶. [۵۶] الإصابة ۴ / ۲۰۶. [۵٧] مستدرک حاکم: ۳ / ۵۱۲.