۲. واجب بودن تمسك به اعتقاد اهل سنت و جماعت
در صورتی که عقیده اهل سنت و جماعت از کتاب و سنت رسول اللهصباشد معنی آن این است که سالمتر و عالمانه تر و بهتر است لذا ضرورتاً لایق و شایسته تر به پیروی است و ملتزم شدن بدان واجب می‌گردد. چون حق است و شایسته حق پیروی کردن از آن است بنابراین همان ریسمان محکم و دین خالص و صراط مستقیم و وصیت شده رسول خداصو راه مؤمنان است که خداوند متعال مخالفت با رسولشصو پویندگان غیر راه مؤمنان را مورد تهدید قرار می‌دهد چنانکه می‌فرماید: ﴿وَمَن يُشَاقِقِ ٱلرَّسُولَ مِنۢ بَعۡدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُ ٱلۡهُدَىٰ وَيَتَّبِعۡ غَيۡرَ سَبِيلِ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ نُوَلِّهِۦ مَا تَوَلَّىٰ وَنُصۡلِهِۦ جَهَنَّمَۖ وَسَآءَتۡ مَصِيرًا١١٥﴾[النساء: ۱۱۵]. «هرکس بعد از آنکه هدایت برایش روشن گردید با رسول اللهص مخالفت نماید و از غیر راه مؤمنان پیروی کند او را در همان جهت برگزیده واگذاریم و او را وارد جهنم می‌کنیم که بد سرانجامی است». راه مؤمنان بدون شک راه اصحاب و تابعین و اهل قرون فاضله در دین است همان‌هایی که خداوند به خوبی از آن‌ها یاد و معصومصآن‌ها را به نیکی یاد کرده و ما را دستور به پیروی کردنشان داده است. و به همانگونه که در آیه نیز دریافت می‌شود کسی که با راه مؤمنان مخالفت جوید با خدا و رسولش مخالفت نموده است حال که چنین است تمسک به این عقیده یعنی عقیده اهل سنت و جماعت حق است و شرعاً مشخص و معلوم و به دستور خداوند متعال و رسول گرامی‌اشواجب است چنانکه الله تعالی می‌فرماید: ﴿ٱتَّبِعُواْ مَآ أُنزِلَ إِلَيۡكُم مِّن رَّبِّكُمۡ٣﴾[الأعراف: ۳]. «از آنچه که پروردگارتان برای شما فرو فرستاده است پیروی کنید». رسول گرامیصبیان فرموده است که بعد از او اختلاف و تفرقه بسیاری روی خواهد داد و در آن هنگام حق با کسانی است که به سنت او و سنت خلفای راشدین متمسک می‌شوند چنانکه در حدیث عرباص می‌فرماید: "اتقوا الله وعليكم بالسمع وَالطَّاعَةِ وَإِنْ عَبْدًا حَبَشِيًّا وَإِنَّهُ مَنْ يَعِشْ مِنْكُمْ بَعْدِي فَسَيَرَى اخْتِلَافًا كَثِيرًا فَعَلَيْكُمْ بِسُنَّتِي وَسُنَّةِ الْخُلَفَاءِ الرَّاشِدِينَ الْمَهْدِيِّينَ تَمَسَّكُوا بِهَا وَعَضُّوا عَلَيْهَا بِالنَّوَاجِذِ وَإِيَّاكُمْ وَمُحْدَثَاتِ الْأُمُورِ فَإِنَّ كُلَّ بِدْعَةٍ ضَلَالَةٌ" [۸۲]«تقوای پروردگار را رعایت کنید و واجب است اگر چه یک بنده حبشی بر امورات شما حاکم باشد او را اطاعت کنید، هرکس بعد از من زنده بماند اختلافات بسیاری را مشاهده خواهد کرد در آن هنگام بر شما واجب است به سنت من و سنت خلفای راشدین هدایت یافته بعد از من تمسک جویید و محکم بدان چنگ زنید و زنهار از امورات جدید در دین بپرهیزید که هر بدعتی گمراهی است» و شکی نیست کسانی که به سنت او و سنت خلفای راشدین تمسک جویند و از بدعت‌ها دوری گزینند، اهل سنت و جماعت می‌باشند. و باز می‌فرماید: "لقد جئتكم بها بيضاء نقية فلا تختلفوا بعدي" [۸۳]«روشنایی خالص را برایتان آوردم لذا بعد از من دچار اختلاف نشوید» و می‌فرماید: "لَقَدْ تَرَكْتُكُمْ عَلَى مثل الْبَيْضَاءِ لَيْلُهَا كَنَهَارِهَا لَا يَزِيغُ عَنْهَا بَعْدِي إِلَّا هَالِكٌ" [۸۴]«شما را بر حالتی از روشنایی رها کردم که شب آن به مانند روز روشن است و بعد از من جز هلاک شده از آن منحرف نگردد». روشنایی مذکور همان عقیده اهل سنت و جماعت و همان چیزی از شرع و دین است که رسول خداصآن را آورده است چیزی که از زمان سلف صالح در قرون مفضله تا به امروز دچار تغییر و تبدیل نشده است و الفاظ و اسناد آن همانگونه که در قرآن و سنت آمده و امامان هدایت آن را تلفظ کرده‌اند باقی مانده است اما عقاید متکلمین اعم از معتزله و اشاعره و ماتریدیه و کلابیه و امثال آن‌ها بسیاری از الفاظ و کلماتشان در لفظ و معنا مطابق آن چیزی نیست که در لفظ و معنا از امامان سلف در قرون مفضله به ما رسیده است و بسیاری از معتقداتشان مستند به رسول گرامیصو اصحاب کرام و تابعین مخصوصاً در مسأله صفات و قدر نیست و حتی غالباً در مسائلی هم که ابداع نموده‌اند در لفظ و معنای آن متفق نیستند و برای اثبات آن باید به کتاب‌هایشان مراجعه نمود که مشحون از براهین در این مورد است.
[۸۲] - أخرجه ابن أبی عاصم فی السنة بأسانید صحیحة، انظر : جـ ۱، ص ۲۹ الحدیث / ۵۴. [۸۳] - أخرجه ابن بطة فی الشرح والإبانة، ص ۴۰۷. وله شاهد عند أحمد فی المسند، ۲ / ۳۳۸، ۳۷۸. والبغـوی فی شرح السنن ۲ / ۲۷۰. وحسّـنه الألبانی فی تخریج المشکاة ۱ / ۶۳ من مشکاة المصابیح. [۸۴] - أخرجه ابن أبی عاصم فی السنة من طرق کثیرة، وصححه الألبانی. انظر : السنة ۱ / ۲۶، ۲۷، الأحادیث / ۴۷، ۴۸، ۴۹. وابن ماجة فی المقدمة، ص ۱۶ فی الحدیثین / ۴۳، ۴۴.