۷. اهل سنت کجا هستند؟
در فصلهای قبلی تعریف اهل سنت را عرضه داشته و نشانه‌های اعتقاد و خصوصیاتشان را بیان کرده و متذکر شدم اشعری‌ها که در بیشتر ممالک اسلامی مذهبشان منتشر شده بطور مطلق نمی‌توان آن‌ها را اهل سنت نامید، با این وصف خواننده حق دارد سؤال نماید پس اهل سنت کجا هستند؟ و در میان مسلمانان امروزی چگونه آن‌ها را بشناسیم؟ در جواب بطور مختصر و به اندازه توانایی پاسخ داده و می‌گویم:
اهل سنت را رسول اللهصتوصیف کرده و کسی را که الله تعالی توفیق رهائی از هوا و عصبیت و تقلید کورکورانه داده باشد اهل سنت را مانند خورشید مشخص و معین نموده است که از جمله صفات برگزیده آن‌ها می‌توان به امورات زیر اشاره نمود:
۱. آن‌ها در عقیده و روش و عبادت بر همان هدایتی هستند که در سنت رسول اللهصبه بهترین صورت توضیح داده شده است. اهل سنت و جماعت در هر دوران و قرنی معلوم و از زمان اصحابشتا به امروز آشکار و معروف به اقتدا و تبعیت و هدایت بوده اند.
۲. آن‌ها متمسک به عقیده سلف، اصحاب و تابعین و امامان هدایت درقرون سه گانه آغازین هستند، عقیده سلف معلوم و معروف است و الحمد لله رب العالمین بوسیله امامان هدایت چون امام احمد، بخاری، ابن ابی عاصم، دارمی، عبدالله بن احمد، ابن خزیمه، ابن بطه، ابن منده، خلال و اشعری [۱۱۱]بعد از تألیف ابانه و اسماعیل صابونی، طحاوی، ابن تیمیه و بسیاری دیگر تدوین و مکتوب شده است و اهل علم و هرکس خواهان شناخت آن باشد می‌تواند از آن آگاهی یابد.
۳. از آلودگی به بدعت و شرکیات و انحرافات سالم هستند، اهل سنت هرکجا باشند به سنگ و قبور و آثار و خاک تبرک نمی‌جویند، از غیر خداوند متعال چیزی را که مخلوق قادر به انجامش نیست نمی‌خواهند و مردگان را به فریاد نمی‌خوانند در مشاهد و بقاع و بر گورها حاضر نمی‌شوند و مولودی‌ها و اعیاد بدعی را برپا نمی‌دارند و بسیار نادر روی می‌دهد که زیر نفوذ طریقه‌های صوفی قرار گیرند مگر اینکه ندانند و دچار غفلت شوند و ناآگاهانه و از روی تقلید چون بعضی از عوام به آن مبتلا گردند.
۴. آن‌ها به شعایر دین در ظاهر و باطن همانگونه که الله تعالی به آن دستور داده است و رسول اللهصآن را بیان داشته است متمسک هستند فرض‌ها و سنت‌ها را برپا می‌دارند و به انجام آن دستور داده و گناه و منکرات و محرمات و بدعت‌ها را ترک و از آن نهی کرده و دیگران را باز می‌دارند.
۵. در اجتماعاتشان به تصدیق کردن حق و امر به معروف و نهی از منکر و جنگ و ناسازگاری با بدعت ظاهر و معروفند. در راه خدا از لوم و سرزنش دیگران نمی‌هراسند و این خصوصیت با توجه به وضعیت مناطق اختلاف پیدا می‌کند چون در بعضی از بلاد اسلامی مسلمانان قادر به اظهار شعائر دینشان نیستند و نمی‌توانند امر به معروف و نهی از منکر را آشکار سازند.
بطور کلی: اهل سنت را مکان و زمان محصور نمی‌دارد آن‌ها الحمد لله در بیشتر از یکجا و یک منطقه یافت می‌شوند، گاه در منطقه‌ای کم و در جای دیگر بیشتر هستند آن‌ها با توجه به احوالشان در زمین وسیع پروردگار پراکنده اند.
اگر در حال مسلمانان امروزی بیندیشید اهل سنت را در بین آن‌ها بصورت مشخص خواهید یافت حال زیاد یا کم و قوی یا ضعیف باشند در مصر و سودان آن‌ها را بیشتر در میان انصار السنة محمدیه خواهید یافت و در جاهای دیگر کم، در شام در میان اهل حدیث و اثر به نسبت دیگران بیشتر یافت می‌شوند و در هند و پاکستان و افغانستان بیشتر در بین اهل حدیث و جماعات و جمعیت‌های سلفی وجود دارند [۱۱۲]. قبلاً اشاره شد در مناطقی که بدعت و طریقه‌های صوفیه بسیار نیستند از شاخص‌ترین نام‌های اهل سنت وهابیت یا حنابله می‌باشد. دعوت شیخ محمد بن عبدالوهاب یک مثال روشن و زنده از جهت عقیده و روش برای اهل سنت است و فرموده رسول خداصبه وسیله آن تحقق یافت که فرمود: (لَا تَزَالُ طَائِفَةٌ مِنْ أُمَّتِي ظَاهِرِينَ عَلَى الْحَقِّ حتى تقوم الساعة) [۱۱۳]«گروهی از امت من تا بر پایی قیامت همیشه بر حق خواهد بود». این گروه تا کنون الحمد لله ظاهر و غالب است.
عموم مسلمانان که شعائر دین را برپا و از شرکیات سالم و بری هستند در هر مکان و مناطقی باشند داخل در لشکر امت و اهل سنت و بر فطرت پاکند خداوند عالم است که اهل سنت در آخر الزمان اکثریت نیستند چون رسول خداصآن‌ها را به طایفه و غرباء و دسته و یک فرقه واحد از میان هفتادو سه فرقه توصیف فرموده است.
این امر ادعای بعضی از اشاعره و ماتریدیه معاصر را در این که اهل سنت باشند لغو می‌نماید چون آن‌ها در بلاد مسلمانان اکثریت را دارا هستند و اکثریت دلیل درست بودن نیست بلکه تبعیت از رسول خداصو تمسک به کتاب خدا و سنت رسولشصو تبعیت از هدایت اصحاب و تابعین و امامان هدایت و معروف در عصرهای سه گانه فاضله اسلام و کسانی که تابع آن‌ها بودند و به دنبال آثارشان رفتند و در دین تغییر و تبدیل ایجاد نکرده‌اند هرچند تعدادشان کم باشد ملاک معتبر بودن اهل سنت بودن است و اکثریت مسلمانان امروز بیشتر کسانی هستند که جهل بر آن‌ها غالب و چندان به تفصیلات عقاید واقف نیستند و اصل در مورد آن‌ها برائت و سلامت اعتقاد است و هرکس چنین وصفی را داشته باشد داخل در جمع مسلمانان اهل سنت است مشروط به اینکه شیاطین آن‌ها را دچار انحرافات بدعی و خرافی نکرده باشند و شیاطین فرق و طریقه‌ها و داعیان ضلالت آن‌ها را به ورطه هلاکت و باطل نینداخته باشند.
[۱۱۱] - أعلن الإمام أبو الحسن الأشعری التزامه لعقیدة السلف فی کتابه " الإبانة "، فلیراجع. [۱۱۲] - هذا على سبيل التمثيل لا الحصر ولا التحقيق، لأن التحقيق من هذه الأحكام يحتاج إلى مزيد من الدراسة والتحقيق الدقيق، لكني ضربت بذلك مثالاً فحسب. [۱۱۳] - هذا الحديث مستفيض عن جمع من الصحابة أخرجاه في الصحيحين وغيرهما لألفاظ كثيرة. انظر : صحیح البخاری – فتح الباری - : کتاب المناقب، باب ۲۷ ( ۶ – ۶۳۲ ). وکتاب الاعتصام، باب ۱۰ ( ۱۳ – ۲۹۳ ). وکتاب التوحید، باب ۲۹ ( ۱۳ – ۴۴۲ ). وصحیح مسلم، کتاب الإمارة، باب ۵۳، الأحادیث / ۱۹۲۰ – ۱۹۲۴ ( ۳ / ۱۵۲۳ – ۱۵۲۵ ).