د: «را»
«را» دو حالت دارد:
۱- ممکن است متحرک به ضمه (رُ) یا به فتحه (رَ) یا به کسره (رِ) باشد.
۲- ممکن است ساکن پس از ضمه (...ُرْ) یا پس از فتحه (...َرْ) یا پس از کسره (...ِرْ) باشد.
در همه این حالتها، ممکن است در اول [۲۰]کلمه یا وسط یا آخر آن، قرار داشته باشد.
در صورتی که، مفتوح یا مضموم یا ساکن بعد از فتحه یا بعد از ضمه باشند، تفخیم [۲۱]میشود. چه اولِ کلمه چه وسط و چه آخر آن، قرار بگیرد.
در صورتی که، «را» مکسور باشد، چه در اول، چه وسط و چه آخر کلمه، ترقیق میشود.
و هرگاه ساکن بعد از کسره اصلی [۲۲]یا بعد از «یا»ی ساکن باشد نیز، ترقیق میشود؛ مثال:
[۲۰] مقصود از وقوع «را»ی ساکن در اول کلمه؛ وقوع آن بعد از همزه وصل است که كاملاً تفخیم میشود مثل: «رَبِّ أرْجِعُونِ»، «ثُمَّ أرْجِعُ» «لَکُمْ أرْجِعُوا». [۲۱] تفخیم؛ یعنی، غلیظ و کلفت ساختن که باید در تلفظ حرف تفخیم، زبان بالا برود تا فضای دهان از صدا پُر بشود و ترقیق برعکس تفخیم است. [۲۲] این به شرطی است که بعد از را حرفی از حروف استعلا نباشد وگرنه، تفخیم میشود؛ مثل «المِرْصَاد». برای تفصیل بیشتر به کتاب قواعد تجوید رجوع کنید.