درمان بیماری‌ها و معضلات اجتماعی با روزه
انسان به عنوان یک موجود اجتماعی در گروه‌هایی مشابه زندگی می‌کند که بیش از یک عامل افراد آن را در کنار هم جمع می‌کند، همانند: دین، زبان، محیط، منافع و اهداف مشترک که در پی برخورد گروه‌ها و افراد با یکدیگر و اختلاف منافع و خواسته‌های متعدد، برخی مشکلات اجتماعی به وجود می‌آید که امنیت و سلامت جامعه را تهدید می‌کند و اساس و بنیان و همبستگی آن را فرو می‌ریزد، از جمله این مشکلات: ظلم، قطع رابطه با خویشاوندان، افول اخلاقی، اسراف و تجمل گرایی، اختلافات طبقاتی و فقر، اعتیاد، اذیت و آزار والدین، خشونت و تندخویی و بسیاری از مشکلات دیگر هستند. همهی قوانین محکم و استوار اسلامی این مشکلات و دیگر مشکل‌ها را رفع می‌کنند و اساس جامعه‌ی اسلامی را نیکی و تقوی و پایه‌ی آن را برادری بین همهی افراد آن قرار می‌دهد و روحیه‌ی تعاون و همکاری را در میان آنان تقویت کرده و پیوندهای محبت و مهربانی را در میان‌شان مستحکم‌تر می‌کند و بنابراین فرقی بین قوی و ضعیف، بزرگوار و عامی، غنی و فقیر و عربی و عجمی وجود ندارد مگر به واسطه‌ی تقوی و عمل صالح و فرد به این درک می‌رسد که درباره‌ی هرچه که به او تکلیف شود و آنچه که خداوند به عهده‌ی او گذاشته است، کاملاً مسؤل و پاسخگوست، تا اینکه به این فرمایش خداوند متعال عمل کرده باشد که می‌فرماید: ﴿وَقُلِ ٱعۡمَلُواْ فَسَيَرَى ٱللَّهُ عَمَلَكُمۡ وَرَسُولُهُۥ﴾[التوبة: ۱۰۵].
«و بگو هرکاری می‌خواهید بکنید که به زودی خدا و پیامبر او در کردار شما خواهند نگریست».
این قول پیامبر ج او که می‌فرماید: «كُلُّكُمْ رَاعٍ وَكُلُّكُمْ مَسْئُولٌ عَنْ رَعِيَّتِهِ» [۵۵].
«همهی شما رعیت‌گر و مسؤل رعیت خود هستید».
بدون شک چنین جامعهای بر اساس قانون نازل شده از جانب پروردگار آسمان‌ها و زمین استوار است و در فضای آن و در میان افراد آن این چنین شعارهایی طنین انداز می‌شوند: ﴿إِنَّمَا ٱلۡمُؤۡمِنُونَ إِخۡوَةٞ﴾[الحجرات: ۱۰]. «همانا مؤمنان با هم برادرند».
﴿إِنَّ أَكۡرَمَكُمۡ عِندَ ٱللَّهِ أَتۡقَىٰكُمۡۚ﴾ [الحجرات: ۱۳]. «بزرگوارترین شما در نزد خدا با تقواترین شماست».
«کلّکم لِآدَمَ، وَآدَمُ مِنْ تُرَابٍ»؛ «همهی شما از آدم هستید و آدم از خاک خلق شده است».
«لَا يُؤْمِنُ أَحَدُكُمْ حَتَّى يُحِبَّ لِأَخِيهِ مَا يُحِبُّ لِنَفْسِهِ»؛ «کسی از شما به ایمان دست نمی‌یابد مگر اینکه هر آنچه را که برای خود می‌خواهد برای برادرش نیز بخواهد».
بدون شک چنین جامعهای در میان همهی افراد خود در امنیت و آرامش اجتماعی زندگی می‌کند و حالت‌هایی چون بغض و کینه و نفرت، خودخواهی، ظلم، بی‌رحمی و خود بزرگ بینی در آن پنهان می‌گردند و نشانه‌های رحمت، مهربانی، تعاون و تواضع جای آن‌ها را می‌گیرد و افراد چنین جامعهای مزیّن و آراسته به اخلاق پسندیده هستند.
روزه سهم بسزایی در رفع مشلات اجتماعی دارد که جامعه از آن‌ها رنج می‌برد، رسول الله ج راست فرموده است در جایی که فرمود: «الصَّوْمُ جُنَّةٌ» [۵۶]؛ «روزه سپر است». یعنی محافظ و حامی است که فرد و جامعه را در مقابل ضررهای زیادی محافظت می‌کند و نمونه‌های زیر در این موضوع کافی و بسنده است.
[۵۵] صحیح مسلم (۱۸۲۹). [مصحح] [۵۶] موسوعة الحدیث النبوی الشریف. [مؤلف] آلبانی در صحیح الجامع (۳۸۶۵) می‌گوید صحیح است. [مصحح]