مبحث سوم: پوشیدن لباس‌های سیاه در عاشوراء
بدیهی است که در ایام عاشوراء و عموم عزاداری‌ها پوشیدن لباس سیاه برای بسیاری نماد عزاداری محسوب می‌شود، اما اینکه آیا این عمل ریشه‌ی شرعی دارد یا خیر؟ باید به روایات و مصادر و منابع رجوع نمود.
از امام صادق؛ سؤال شد که پوشیدن کلاه سیاه چگونه است؟ فرمود: با آن نماز نخوان که لباس دوزخیان است [۱۷۹].
و نیز روایت است امیر المؤمنین علیس در میان چیزهایی که به یارانش آموزش می‌داد، فرمود:
«لا تلبسوا السواد فانه لباس فرعون»: لباس سیاه نپوشید که لباس فرعون است [۱۸۰].
از رسول اللهصروایت است که پوشیدن لباس سیاه مکروه است؛ بجز سه لباس: عمامه، موزه و چادر» [۱۸۱].
روایت است جبرئیل؛ با قبایی سیاه و خنجری در غلاف به نزد رسول اللهصآمد، پیامبر پرسید این چه لباسی است؟ گفت: این لباس پسر عمویت عباس است، وای بر فرزندانت که از نسل پسر عمویت عباس متولد می‌شوند، لذا پیامبر به نزد عباس رفت و گفت:
ای عمو! وای بر فرزندانم که از نسل فرزند تو متولد می‌شوند عباس گفت: آنچه قرار است بشود، قلم نوشته است [۱۸۲].
محمد رضا حسینی حائری می‌گوید:
«در میان اصحاب ما - شیعیان - بسیار مشهور و حتی ادعا شده به اجماع پوشیدن لباس سیاه در نماز و حتی مطلقا مکروه است، همانطور که در «الخلاف» ذکر شده بجز موزه، عمامه و چادر (کساء). و در «المعتبر» فقط جواز عمامه و موزه استثناء شده است. و در «الشرایع» و «القواعد» و «الارشاد» و در «الدروس» نقل است که مفید، سلار و ابن حمزه فقط بر استثنای جواز عمامه، بسنده کردند ودر «الذکری» گوید:
عدم استثناء از قول بسیاری از اصحاب ثابت است و در «کشف اللثام» آورده که چادر (کساء) را کسی از اصحاب استثناء نکرده بجز ابن سعید» [۱۸۳].
و حائری در انتهای سخنش می‌گوید:
این‌ها روایاتی هستند که اصحاب با استدلال به آنها می‌گویند:
پوشیدن لباس سیاه در نماز مکروه است، افزودن بر اینکه ادعا شده بر این حکم اجماع مشهور است. حال با توجه به این روایات و این اجماع، چه باید کرد؟ [۱۸۴].
اگر این روایات، روایات ایشان است، و این اجماع، اجماع ایشان است، پس چرا شیعیان امروز لباس سیاه در ایام محرم می‌پوشند؟
چرا شیعیان روایات و اجماع علمایشان را مورد تقدیر و احترام قرار نمی‌دهند؟!
[۱۷۹] من لا یحضره الفقیه ۱/۱۶۲، و مسائل الشیعه ۳/۲۸۱ و نجاة الامة ۸۵. [۱۸۰] من لا یحضره الفقیه ۱/۱۶۳، وسائل الشیعه ۳/۲۷۸ و نجاة الامه ۸۴. [۱۸۱] من لا یحضره الفقیه ۱/۱۶۳ و نجاة الامه ۸۴. [۱۸۲] من لا یحضره الفقیه ۱/۱۶۳ و وسائل الشیعه ۳/۲۷۹ نجاة الامه ۸۵ ـ ۸۴ و مستدرک الوسائل ۱/۲۰۸. [۱۸۳] نجاة الامة اقامه العزائ علی الحسین و الائمه ۸۳. [۱۸۴] همان مصدر ۸۵.