شرایطی که باید امام و رهبر واجد آن باشد چیست؟
واجب است که امام و رهبر واجد شرایط زیر باشد، زیرا عکس این شروط موجب خلل و نقصان در نظام دولت و حکومت میشود:
۱-۱: مسلمان باشد: پس امام مسلمانان نمیتواند کافر باشد، برای اینکه امامت نوعی حکومت و زمامداری است، و در سورهی نساء آیه ۱۴۱ فرمود: ﴿وَلَن يَجۡعَلَ ٱللَّهُ لِلۡكَٰفِرِينَ عَلَى ٱلۡمُؤۡمِنِينَ سَبِيلًا﴾[النساء: ۱۴۱] «و هرگز خداوند کافران را بر مومنان چیره نخواهد ساخت» [۶۱].
۲-۱: آزاد و حر باشد: پس غلام و برده نمیتواند رهبر باشد، زیرا تحت اختیار خود نیست، و این افزون بر نظری است که مردم نسبت به او دارند [۶۲]. (او را حقیر و خوار میدانند).
۳-۱: عاقل باشد: چون کسی که مجنون است یا از نظر عقلی نقصانی دارد نمیتواند امام باشد.
۴-۱: بالغ باشد: زیرا بچه خود محتاج به سرپرست است تا چه رسد به اینکه مسئول و سرپرست دیگری باشد.
۵-۱: مرد باشد: پس زن نمیتواند امام و پیشوای مسلمانان باشد بخاطر ضعف در عاطفه و نقص در دین و عقل او (که بحث تفصیلی آن در مبحث دوم تحت عنوان: آیا پیامبری از غیر بشر یا از جنس زن بوده است، مطرح شد).
۲- بتواند سیاست داخلی و خارجی دولت را اصلاح کرده و بهبود بخشد و با قدرت و اقتدار باشد تا بتواند امور دولت را در اختیار گیرد.
۳- شایستگی عملی داشته و دارای قدرت، و فردی شجاع باشد تا بتواند احکام الهی را اجرا کند و (در حق خلافکاران) تنبهات و مجازات لازم را انجام دهد و مانع متجاوزان (به حقوق مردم) شود پاسدار و حافظ سرزمینهای اسلامی و حقوق آنان باشد [۶۳].
[۶۱] در صورتی که اهل ایمان در وظایف خود سستی و کاهل نکنند و به تن پروری و راحت طلبی خو نگیرند. مترجم. [۶۲] این شرط امروزه منتفی است. مترجم. [۶۳] نگا: شرح المواقف ۳.