زیانهای معنوی:
این بخش در واقع تتمه دو بخش قبل است. چشمچرانی با این که یک عمل بسیار منفور و گناه بسبزرگی است، اکثر مردم آن را گناه معمولی میدانند، چون این عمل به آسانی انجام میگیرد و نیاز به نیروی جسمی و مالی ندارد، برخلاف گناهان دیگری همچون زنا، سرقت و... که انجامدادن آنها به نیروی جسمی و مالی نیاز دارند، بدین جهت میبینیم که کهنسالان نیز به آن مبتلایند، مولانا میفرمایند: پیرمردی به نزد من آمد و اظهار داشت که در همه اعمال پایبند شریعت هستم، به جز آن که بچههای بیریش را با نگاه بد مینگرم. به پیرمردی دیگر برخوردم که میگفت: در چشمچرانی به زنان مبتلایم.
این بیماری نخست در جوانی پدید میآید، در واقع هر گناه بد نخست در دوران جوانی پدید میآید و تا دوران پیری در اعماق وجود انسان ریشه میدواند و تا قبر همراه انسان هستند، و انسان را در منجلابهای بدبختی غرق میکند، همه نیروهای جسمی به پایان میرسد، اما این بیماری همچنان جوانه میزند.