گلچینی از تشویقهای پیامبرصدر مورد دعا
رسول اکرمصفرموده است: «الدُّعَاءَ هُوَ الْعِبَادَةُ» [۷۳].
«دعا عین عبادت است».
سپس تلاوت فرمود:
﴿وَقَالَ رَبُّكُمُ ٱدۡعُونِيٓ أَسۡتَجِبۡ لَكُمۡۚ إِنَّ ٱلَّذِينَ يَسۡتَكۡبِرُونَ عَنۡ عِبَادَتِي سَيَدۡخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِينَ ٦٠﴾[غافر: ۶۰].
«پرورگار شما میگوید: مرا به فریاد بخوانید تا از شما بپذیرم، کسانی که خود را بزرگتر از آن میدانند که مرا به فریاد خوانند یقین بدانند خوار و پست داخل دوزخ خواهند شد».
رسول خداصفرموده است:
«لَيْسَ شَيْءٌ أَكْرَمَ عَلَى اللَّهِ مِنَ الدُّعَاءِ» [۷۴].
«هیچ چیزی نزد خداوند از دعا گرامیتر نیست».
نیز فرموده است:
«إِذَا تَمَنَّى أَحَدُكُمْ فَلْيُكْثِرْ فَإِنَّمَا يَسْأَلُ رَبَّهُ» [۷۵].
«هرگاه یکی از شما چیزی آرزو کرد و از خداوند خواستار چیزی شد باید زیاد بخواهد، چون او از پروردگارش سؤال میکند».
در روایتی دیگر آمده است:
«إذا سأل أحدُكم فليكثرْ فإنما يسألُ ربَّه» [۷۶].
«هروقت یکی از شما از خداوند چیزی سؤال کرد، باید زیاد سؤال کند، چون از پروردگارش سؤال میکند».
حضرت انسساز رسول خداصنقل میکند که آن حضرت فرمود:
«لِيَسْأَلْ أَحَدُكُمْ رَبَّهُ حَاجَتَهُ أَوْ حَوَائِجِهِ حَتَّى يَسْأَلَهُ شِسْعَ نَعْلِهِ إِذَا انْقَطَعَ حَتَّى يَسْأَلَهُ الْمِلْحَ» [۷۷].
«حتماً شما نیاز و یا همهی نیازهایتان را از پرورگارتان مسئلت کنید. حتی بند کفشتان را هنگامی که قطع شود، از او سؤال کنید و حتی نمک را از او مسئلت کنید».
حضرت عایشهلمیگوید:
«سَلُوا اللهَ كل شيء حتى الشسع فإن الله إن لم ييسر لم يتيسر».
«از خداوند هرچیزی که نیاز دارید سؤال کنید، حتی بند کفش را، زیرا اگر خداوند آن را فراهم نکند میسر نخواهد شد».
حضرت ابوهریرهسمیگوید: رسول خداصفرموده است:
«مَنْ لَمْ يَسْأَلْ اللَّهَ يَغْضَبْ عَلَيْهِ» [۷۸].
«هرکس از خداوند مسئلت نکند حتماً بر او خشم خواهد گرفت».
حضرت عبدالله بن عباسبمیگوید: رسول خداصفرموده است:
«أفضل العبادة الدعاء» [۷۹]. «بهترین عبادت، دعا است».
اسامه بن زیدسمیگوید: رسول خداصفرموده است:
«سَلُوا اللَّهَ عِلْمًا نَافِعًا وَتَعَوَّذُوا بِاللَّهِ مِنْ عِلْمٍ لاَ يَنْفَعُ» [۸۰].
«از خداوند علم سودمندمسئلت کنید و از علم غیر سودمند به او پناه برید».
حضرت عباده بن صامتسمیگوید: رسول اکرمصفرموده است:
«مَا عَلَى الأَرْضِ مُسْلِمٌ يَدْعُو اللَّهَ بِدَعْوَةٍ إِلاَّ آتَاهُ اللَّهُ إِيَّاهَا أَوْ صَرَفَ عَنْهُ مِنَ السُّوءِ مِثْلَهَا مَا لَمْ يَدْعُ بِمَأْثَمٍ أَوْ قَطِيعَةِ رَحِمٍ. فَقَالَ رَجُلٌ مِنَ الْقَوْمِ إِذًا نُكْثِرَ. قَالَ: اللَّهُ أَكْثَرُ» [۸۱].
«هر مسلمانی در روی زمین از خداوند چیزی مسئلت کند، قطعاً به خواستههای وی ترتیب اثر خواهد داد، یا مشکلی همانند آن را از او دور خواهدکرد، به شرطی که دعایش منجر به گناهی و یا باعث قطع پیوند خویشاوندی نشود، یکی از حاضرین گفت: در این صورت بیشتر میخواهیم. فرمود: خداوند متعال هم بیشتر از آن میبخشد و بیشتر اجابت میکند».
حضرت عایشهلمیگوید از رسول خداصشنیدم که میفرمود:
«أَقْرَبُ مَا يَكُونُ العبدُ من ربِّهِ في سُجُودِهِ، وإذا قَامَ يُصَلِّي في ثُلُثِ الليْلِ الآخِرِ، فإِن استطَعْتَ أَن تكُونَ مِمَّنِ يَذكُرُ اللهَ في تِلْكَ السَّاعَةِ فَكُنْ» [۸۲].
«در سجده و همچنین در ثلث آخر شب بیش از هر زمان دیگر بنده با پروردگار خویش نزدیک است. اگر میتوانستی از کسانی باشی که در این لحظه به ذکر و نیایش خدا مینشینند، پس از آنان باش».
حضرت ابودرداءسمیگوید: رسول اکرمصمیفرمود:
«دَعْوَةُ الْمَرْءِ الْمُسْلِمِ لأَخِيهِ بِظَهْرِ الْغَيْبِ مُسْتَجَابَةٌ، عِنْدَ رَأْسِهِ مَلَكٌ مُوَكَّلٌ بِهِ كُلَّمَا دَعَا لأَخِيهِ بِخَيْرٍ، قَالَ الْمَلَكُ الْمُوَكَّلُ بِهِ: آمِينَ وَلَكَ بِمِثْلٍ» [۸۳].
«دعای مسلمان برای برادر مسلمانش در غیاب او پذیرفته خواهد شد و بالای سر او فرشتهای مأمور است که هرگاه برای برادر خودش دعای خیر کند آن فرشتهی مأمور میگوید: آمین (قبول باشد) و برای خودت همچنین باد».
[۷۳] به روایت ترمذی. حدیث صحیح است. [۷۴] ترمذی، امام احمد، بخاری در الادب الـمفرد. حدیث حسن است. [۷۵] طبرانی در الاوسط. رجال سندش صحیح هستند. [۷۶] سلسلة الاحادیث الصحیحة بشماره: ۱۳۲۵. [۷۷] به روایت بزار. رجال او رجال صحیح هستند به جز یسار ین حاکم که او نیز ثقه است. مجمع الزوائد: ج ۱۰، ص ۱۵. [۷۸] ترمذی: بخاری در الأدب الـمفرد، ابن ماجه. درجهی حدیث حسن است. [۷۹] آلبانی، سلسلة الأحادیث الصحیحة: ۱۵۷۹. [۸۰] همان بشمارۀ: ۱۵۱۱. [۸۱] ترمذی: امام احمد در مسند، حدیث صحیح است. [۸۲] ترمذی، ابن خزیمه آن را صحیح دانسته است، نسایی، حاکم، جامع الاصول: ج ۴، ص ۱۴۴. [۸۳] صحیح مسلم بشرح النووی: ج ۱۷، ص ۵۰.