بردگی در اقوام و ادیان کهن
اگر کسی به کتابهای که از اقوام باستانی سخن گفتهاند بنگرد، ملاحظه میکند که در میان تمام آن اقوام از آشوری و بابلی و هندی و چینی و ایرانی و عبرانی و یونانی و رومی و دیگران، بردهگیری با شکلهای مختلف رواج داشته و انسانها را در معرض خرید و فروش قرار میدادند و در همه قوانین و شرایع پیشین نیز مانند قانون حمورابی و مانو [۲]و شریعت یهود و مسیحیت و جز اینها، بردهداری به تصویب رسیده است. به عنوان نمونه، از بردهداری در سه کشور متمدّن و باستانی یعنی یونان و رم و ایران، و دو دیانت بزرگ سامی – یهودیت و مسیحیّت – به ایجاز سخن به میان میآوریم تا معلوم شود که اسلام در قانونگذاری خود تا چه اندازه به ملایمت گراییده و جانب نرمی با ضعیفان و زیردستان را رعایت کرده است.
[۲] قانونگذار هند باستان که مجموعه قوانین او را «ماناوادار ماسترا» گویند.