۸- قانون جُذام و کوری
این قانون می‌گوید: اگر مملوکی به کوری یا جذام مبتلا شود، چنین عیوبی، از اسباب آزادی وی به شمار می‌آید. مدرک قانون مزبور حدیثی است که بدینصورت از رسول خدا آمده:
«إذا عمی المملوک فلا رق علیه والعبد إذا جذم فلا رق علیه» [۹۲].
«چون مملوک کور شود از قید بردگی آزاد خواهد شد و نیز هنگامی که به بیماری جذام مبتلا گردد، آزاد است».
البتّه قوانین دیگری نیز در اسلام آمده که آزادی مملوکان را تضمین می‌کند، و در کتب فقه از آن‌ها سخن رفته است. این قانونها، از اسباب قهریّه برای آزادی مملوکان محسوب می‌شوند امّا تشویق اسلام به آزاد کردن اسیران به طور دلخواه، بابی جداگانه دارد و پیامبر اسلام چنین کاری را از بزرگ‌ترین عبادت و مایه تقرّب به خداوند شمرده است.
از پیامبر اسلام آورده‌اند که فرمود:
«من أعتق رقبة، أعتق الله بکل عضو منها عضواً من النار...» [۹۳].
«کسی‌که مملوکی را آزاد کند، خداوند در برابر هر عضوی از او، عضوی از آنکس را از آتش آزاد خ
[۹۲] تهذیب الأحکام، اثرمحمد بن حسن طوسی، ج ۸، ص۲۲۲، چاپ بیروت. [۹۳] صحیح مسلم، ج ۲ (کتاب العتق)، ص ۱۱۴۷، چاپ استانبول. (این حدیث دلالت دارد بر آنکه آزادکننده مملوک، استحقاق رهایی از عذاب را پیدا می‌کند اما اگر وی، گناهانی را بجای آورد که به مرتکبان آن‌ها وعده عذاب داده شده است، در آن صورت استحقاق مزبور از میان خواهد رفت).