۱- قانون مکاتبه
بر طبق این قانون، هر اسیری میتواند با مالک خود قراردادی منعقد سازد مبنی بر آنکه در برابر آنچه بتدریج میپردازد، خویشتن را آزاد کند، و در این صورت اسیر اجازه دارد که به کاری اشتغال ورزد تا از درآمدش سهام خود را پرداخت کند و بر مسلمانان فرض است که با هدایای مالی او را در این کار یاری دهند و به آزادیش سرعت بخشند.
مدرک این قانون، نصّ قرآن مجید است که در سوره شریفه «نور» میفرماید:
﴿وَٱلَّذِینَ یَبۡتَغُونَ ٱلۡكِتَٰبَ مِمَّا مَلَكَتۡ أَیۡمَٰنُكُمۡ فَكَاتِبُوهُمۡ إِنۡ عَلِمۡتُمۡ فِیهِمۡ خَیۡرٗاۖ وَءَاتُوهُم مِّن مَّالِ ٱللَّهِ ٱلَّذِیٓ ءَاتَىٰكُمۡ...﴾[النور: ۳۳].
«کسانی از مملوکان شما که (برای آزادی خود) خواستار مکاتبهاند اگر در آنان خیری (توان کار یا خوی نیکویی) سراغ دارید بپذیرید و از مال خدا که به شما داده، بدانان دهید».