قاعده پنجم: تنظيم برنامه زندگی مريض
چه زیباست که یک دعاگو نظم زندگی مریض را به وی برگرداند، و نظری دقیق به زندگانی وی بیافکند، تا عیوب و آفتهای آن را دریابد و با توجه به آن برنامهای درمانی و اصلاح برای وی ترسیم کرده و او را به خالقی که همه چیز را به وضع نیکویش باز میگرداند مرتبط سازد.
به حق که زندگانی این مریض شایسته جهدی چنین است که رفتار وی را گاه و بیگاه کنترل کرده و هرگاه مشکلات زندگی بر وی لرزهای انداخت، دوباره وی را به وضع توازن برگرداند که طعمهای برای شکار انواع شهوات و وسوسهها نگردد.
خداوند میفرماید: ﴿وَلَا تُطِعْ مَنْ أَغْفَلْنَا قَلْبَهُ عَنْ ذِكْرِنَا وَاتَّبَعَ هَوَاهُ﴾ [الكهف: ۲۸] .
«و از کسانى که قلبشان را از یاد خود غافل ساختیم اطاعت مکن! همانها که از هواى نفس پیروى کردند».
و به یاد او بیاورد که پروردگاری مهربان در انتظار اوست چنانکه میفرماید: ﴿قُلْ يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنْفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعًا إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ٥٣ وَأَنِيبُوا إِلَى رَبِّكُمْ وَأَسْلِمُوا لَهُ﴾[الزمر: ۵۳-۵۴].
«بگو: «اى بندگان من که بر خود اسراف و ستم کردهاید! از رحمت خداوند نومید نشوید که خدا همه گناهان را مىآمرزد، زیرا او بسیار آمرزنده و مهربان است. و به درگاه پروردگارتان بازگردید و در برابر او تسلیم شوید».
همین مقدار از ترغیب، امید را به دلهای خشکیده و مأیوس بازمیگرداند، و عزم وی را برای توبه صادقانهای که سبب رضایت پروردگار گشته که وی را بر نفس اماره و شیطان مسلط گرداند، جزم میکند. ﴿وَإِنِّي لَغَفَّارٌ لِمَنْ تَابَ وَآمَنَ وَعَمِلَ صَالِحًا ثُمَّ اهْتَدَى٨٢﴾ [طه: ۸۲] .
«و من هر که را توبه کند، و ایمان آورد، و عمل صالح انجام دهد، سپس هدایت شود، مىآمرزم».
چراکه دوری از خداوند انسان را به غربتی دچار میسازد که مبتلا به یک زندگی تلخ و تاریک و تحت سیطره شیاطین انس و جن میگردد.