قاعده هفتم: آينده را به خدا واگذار کردن

فرد مریض با فکر فردا و آرزوهای زندگی در تخیل و رؤیا به سر برده و افکاری بی‌حاصل پرورش می‌دهد، خیال‌ها وسوسه‌های شیطانی و آروزهای نگران کننده در وی نفوذ کرده و در نتیجه به دارائی و نعمت حاضر خویش قناعت نکرده و زندگیش باب مراد نخواهد بود. و همین امر در ایمان به قضا و قدر و ایمان به خدا خدشه وارد کرده و کار به کینه و حسد می‌کشد – پناه بر خدا –. پس بر دعاگو لازم است حقیقت امر را برای مریض توضیح دهد که این طرز فکر کجا و ارشاد نبی أکرم ص کجا که می‌فرماید: «هر کس که با ایمان باشد (یا با ایمان به صبح رساند)، بدنش سالم باشد، و رزق و روزی یک روز را داشته باشد، مانند اینست که دنیا را با تمام دارائی‌های آن به دست آورده‌است» [٧].

پس آنگاه که زندگی کامل چیزی جز امنیت و سلامتی و داشتن روزی برای یک روز نیست، در شتاب دستیابی به خواست‌های آینده زیستن نشانه ضعف ایمان و باور است.

روایت شده که مردی از عبدالله بن عمرو بن العاصبپرسید: آیا تو از فقرای مهاجر نبودی؟ وی در جواب گفت: آیا تو زنی داری که در کنارش آرامش گیری؟ گفت: آری عبدالله گفت: آیا خانه‌ای داری که در آن زندگی کنی؟ گفت: آری. عبدالله گفت: پس تو ثروتمندی! آن مرد گفت: البته من خدمتکاری هم دارم! عبدالله گفت: پس تو را باید از شاهان شمرد) [۸].

البته این به آن معنا نیست که برای آینده آمادگی کسب نکنیم، در حالیکه پرداختن به امور آینده دلیل عقلانیت است. اما باید دانست که بین اهتمام به آینده و در فکر پیشرفت بودن با غرق و حیران شدن در آن فرق اساسی وجود دارد.

هرگاه مریضی از تو پرسید که چه وقت شفا می‌یابم؟ و چرا دیگران از سلامتی و تندرستی بهره‌مندند؟ در جواب، وی را متوجه گردان که آزمایش بندگان روش و عادت خداست؛ خداوند می‌فرماید: ﴿أَحَسِبَ النَّاسُ أَنْ يُتْرَكُوا أَنْ يَقُولُوا آمَنَّا وَهُمْ لَا يُفْتَنُونَ٢﴾[العنكبوت: ۲].

«آیا مردم گمان کردند همین که بگویند: «ایمان آوردیم‏»، به حال خود رها مى‏شوند و آزمایش نخواهند شد».

و نیز فرمود: ﴿لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ فِي كَبَدٍ٤﴾[البلد: ۴].

«ما انسان را در رنج آفریدیم».

پیامبر ص هم فرموده: «مبتلا شدن مؤمن به مشکلات و بیماری‌های جسمی و روحی و ... دلیل قاطعی است بر اینکه خداوند به وسیله آن از بدی‌ها و گناهان شخص کاسته است، درست همانند ریزش برگ درختان» [٩] و در روایتی دیگر آمده است: «(ابتلای به بیماری‌ها و مشکلات در پاک شدن گناهان چنان تأثیر دارد که) تا هنگام صحت و شفا که توانایی حرکت را بر روى زمین باز می‌یابد، گناهی برایش باقی نمی‌ماند» [۱۰]. دلیل ما بر شفای مریض به اذن خدا عبارت «حتی یمشی» وارده در حدیث است.

[٧] به روایت ترمذی، شماره ۲۳۴٧. [۸] به روایت ابن جریر در تفسیر آیه: (وجعلکم ملوکا) سوره مائده، آیه ۲۰. [٩] به روایت مسلم، حدیث شماره ۱۴۶۳، ص ۳۸۵. [۱۰] به روایت ترمذی، شماره ۲۳۸٩.