۶- مقام إبراهیم:
و مقام ابراهیم در حرم خداوند یکی از آیات بیّنات و روشن است، و در آثار وارد گشته است که مقام ابراهیم همان سنگی است که هنگامی که دیوار کعبه مرتفع گشت ابراهیم خلیل ÷جهت دسترسی به ساخت دیوار آن را زیر پا گذاشت و بعد از اینکه ساخت کعبه را به کمال رساند بر بالای آن سنگ مردم را به سوی حج فرا خواند [۹۶].
و مساله بنای کعبه توسط ابراهیم با همیاری اسماعیل در صفحه (۲۵) از آن بحث شد. ... و اسماعیل سنگ میآورد و ابراهیم آن را میساخت تا اینکه خانه ارتفاع یافت و حجرالاسود را آورد و آن را گذاشت، ابراهیم میساخت و اسماعیل به وی سنگ میداد، و میگفتند: ﴿رَبَّنَا تَقَبَّلۡ مِنَّآۖ إِنَّكَ أَنتَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ ١٢٧﴾[البقرة: ۱۲۷].
« پروردگارا! از ما بپذیر، که تو شنوا و دانایى!»
و خداوند با ذکر آن در کتاب خویش آن را ستوده و آن را در شمار آیات بینات حرم پر امن و امان خویش ذکر نموده است: ﴿فِيهِ ءَايَٰتُۢ بَيِّنَٰتٞ مَّقَامُ إِبۡرَٰهِيمَۖ وَمَن دَخَلَهُۥ كَانَ ءَامِنٗاۗ﴾[آل عمران: ۹۷].
«در آن، نشانههاى روشن، (از جمله) مقام ابراهیم است؛ و هر کس داخل آن (خانه خدا) شود؛ در امان خواهد بود.»
ابن جریر: در تفسیر آیۀ گوید: نخستین خانهای که برای مردم و نیایش خداوند قرار داده شده همان است که در سرزمین مکه است که پربرکت و مایۀ هدایت جهانیان است در آن نشانههای روشن و آثاری از قدرت خداوند، و آثاری از خلیل او ابراهیم ÷وجود دارد، از جمله آثار آن اثر قَدَمِ ابراهیم ÷در سنگی که بر آن قیام کرد [۹۷].
ابن جوزی: میگوید: همواره آثار قَدَمِ ابراهیم ÷در مقام حاضر و قابل مشاهده است، نزد اهل حرم معروف و مشهور است و حتی اینکه ابوطالب در قصیده مشهور خود میگوید:
وموطئ إبراهيم في الصخر رطبة
على قَدَميهِ حافياً غير ناعل
[۹۸]
و آنچه در فضیلت مقام ابراهیم در کتاب و سنت آمده است عبارت است از:
[۹۶] شفاء الغرام، الفاسی (۱/۲۰۳). [۹۷] تفسیر ابن جریر طبری (۴/۱۱) چاپ سوم ۱۳۸۸هـ. [۹۸] ابن حجر از ابن جوزی در فتح الباری (۸/۱۶۹) نقل کرده است، و ابن کثیر بنحو آن در تفسیر (۱/۱۷۰) گفته است.