باب ذکر کسانی که مستحق می‌شوند.
وارثین یک سوم دو دسته‌اند: مادر و برادران و خواهران مادری، مادر با سه شرط عدمی مستحق یک سوم می‌شود . شرط اول آن است که مرده دارای فرع وارث نباشد. شرط دوم آن است که مرده اصلاً خواهر و برادر نداشته باشد یا فقط دارای یک خواهر و یا یک برادر باشد تعدادشان به حد جمع نرسیده باشد که در اینجا جمع به بیشتر از یک نفر واحد اطلاق می‌گردد یعنی شامل ۲ هم می‌شود خواه هردو مذکر یا هردو مؤنث یا هردو خنثی یا جنسشان مختلف باشد و خواه پدر مادری یا پدری یا مادری باشند و خواه ارث ببرند یا به وسیله شخص دیگری از ارث محجوب – محروم– شده باشند. شرط سوم آن است که مسأله‌ای که مادر درآن است یکی از دو مسأله عمریتین نباشد و آن دو مسأله هم عبارتند از پدر و مادر و شوهر مرده یا عبارتند از پدر و مادر و همسر یا همسران مرده، که مادر در این دو مسأله یک سوم باقیمانده بعد از اخراج سهم الارث هریک از زوجین را می‌گیرد که در مسأله‌ی پدر و مادر و شوهریک ششم و در مسأله‌ی پدر و مادر همسر یک چهارم خواهد بود دسته‌ی دوم از گیرندگان یک سوم خواهران و برادران مادری هستند که با یک شرط وجودی یعنی تعدد و دو شرط عدمی که عبارتند از عدم وجود فرع وارث و عدم وجود اصل مذکر وارث، مستحق یک سوم می‌گردند. و خواهران و برادران مادری با احکام ویژه‌ای از وارثین دیگر جدا می‌شوند. اول اینکه مذکر و مؤنثشان چه به تنهایی و چه به همراه یکدیگر در احکام و اندازۀ ارث مساویند. دوم اینکه مذکرشان به وسیله مؤنث – یعنی مادر خویش – به مرده متصل می‌گردد در حالی که ارث می‌برد – و حال اینکه قاعده آن است که هر مذکری به وسیله مؤنث به مرده متصل گردد نباید ارث ببرد. سوم اینکه آنان کسی را حجب نقصان می‌کنند که به وسیله‌ی او به مرده رسیده و وارث شده‌اند – در حالی که قاعده آن است که اگر کسی به واسطه‌ی کس دیگری به مرده متصل گردد نباید او را حجب حرمان یا حجب نقصان بنماید – چهام اینکه آنان با کسی ارث می‌برند که واسطه‌ی اتصالشان به مرده گردیده است – و حال آنکه نباید ذوالواسطه همراه واسطه ارث ببرد –و در این ویژگی چهارم مادرپدر و مادر پدر پدر با آنان مشارکت دارند.