مبحث بیان مسئله‌ی اکدریه
اجزای تشکل دهنده‌ی این مسأله عبارتند از شوهر و مادر و و جدّ (پدر بزرگ) شقیقه (خواهر پدر مادری) و خواهر [۴]پدری، و چون این مسأله اصول و قواعد زید بن ثابت را مشوش و مکدر ساخت، به مسأله اکدریه نام گرفت. و در وجه تسمیه‌ی آن اقوال دیگری هم گفته شده است. و کدرت در اصول بخاطر آن است که طبق قاعده در باب جد و اخوه نباید خواهران به فرض ارث ببرند، بلکه باید به تعصیب ارث خود را برداشت نمایند و اگر بیش از یک ششم چیزی باقی نماند نباید برادران و خواهران چیزی را به عنوان ارث برداشت کنند ولی علما این صورت را استثناء کرده‌اند و نصف را برای خواهر و یک ششم را برای جد در نظر گرفته‌اند و اصل مسأله ۶ است.
یک دوم آن که ۳ است برای شوهر در نظر گرفته می‌شود و یک سوم آن هم که ۲ سهم است به مادر داده می‌شود و یک ششم آن هم که یک سهم است برای جد در نظر گرفته می‌شود ، و گفته‌اند چون شقیقه در این مسأله حاجب ومعصب ندارد نباید ازارث محروم شود لذا نصف را هم برای او در نظر گرفته‌اند و به اندازه‌ی تأمین نصف، اصل مسأله را عول نمودند که در عدد ٩ کامل می‌شود سپس چون جد همیشه به منزله‌ی برادر برای شقیقه است و باید سهم او دو برابر سهم شقیقه باشد جد و شقیقه سهامشان را مخلوط کرده و بعد آن را به قاعده‌ی مذکر دو برابر مؤنث در بین خودشان تقسیم می‌کنند و چون جد دو برابر شقیقه است، جد را دو نفر و شقیقه را یک نفر به حساب می‌آوریم و مجموع سهام آن دو چهار است و آن هم بر سه قابل تقسیم نیست و در آن انکسار و تباین وجود دارد لذا عدد رؤس – نفرات – را که به احتساب جد به دو نفر و شقیقه به یک نفر به ۳ می‌رسد در اصل مسأله با عولش که مجموعاً ٩ است ضرب می‌کنیم و حاصل آن ۲٧ می‌شود ٩ سهم برای شوهر، ۶ سهم برای مادر، ۴ سهم برای خواهر و ۸ سهم برای جد خواهد بود.
[۴. ـ در این مسأله نیازی به خواهر پدری نیست.