آنچه هر مسلمان باید بداند

فهرست کتاب

جماعت رحمت و تفرقه عذاب است

جماعت رحمت و تفرقه عذاب است

ایمان داریم که جماعت مایه‏ی رحمت و تفرقه موجب عذاب است، و خداوند و رسولش جبه جماعت و همدلی دستور داده‏اند و مردم را از تفرقه و اختلاف نهی فرموده‏اند، و همراهی جماعت با پیروی از حق و اطاعت از امام مسلمین در غیر معصیت خدا صورت می‏گیرد.

پیامبر جمی‏فرماید:

«علیکم بالجماعة، وایاکم والتفرقه. [احمد و ترمذی و ابن ماجه].

«بر شماست که با جماعت باشید و از تفرقه بپرهیزید». [احمد و ترمذی و ابن ماجه آن را روایت کرده‏اند].

در حدیث دیگری می‏فرماید:

«الجماعة رحمة والفرقة عذاب». [احمد].

«جماعت موجب رحمت و تفرقه موجب عذاب است». [امام احمد آن را روایت کرده است].

در حدیث دیگر به پیروی از حق و اجماع دعوت می‏فرماید:

«إِنَّ أَهْلَ الْكِتَابَيْنِ افْتَرَقُوا فِى دِينِهِمْ عَلَى ثِنْتَيْنِ وَسَبْعِينَ مِلَّةً وَإِنَّ هَذِهِ الأُمَّةَ سَتَفْتَرِقُ عَلَى ثَلاَثٍ وَسَبْعِينَ مِلَّةً - يَعْنِى الأَهْوَاءَ - كُلُّهَا فِى النَّارِ إِلاَّ وَاحِدَةً وَهِىَ الْجَمَاعَةُ». [رواه أبوداوود].

«اهل کتاب به هفتاد و دو فرقه تجزیه شدند، این امت نیز به هفتاد و سه فرقه تقسیم می‏شوند، همه‏ی آنها در آتش هستند مگر کسانی که پایبند جماعت هستند». [ابوداوود آن را روایت کرده است].

در این حدیث جماعت در برابر فرقه‏های گمراه و اهل هوا ذکر شده است، بنابراین حدیث، قلت و کثرت افراد مدنظر نیست بلکه چیزی که مورد نظر است، پیروی از حق است هر چند همه‏ی جهان مخالف آن باشند.

در این مورد روایات فراوانی از بزرگان نقل شده است که بعضی از آنها را نقل می‏کنیم:

نعیم بن حماد می‏گوید: اگر جماعت دچار فساد شد و منحل گشت تو باید از مبادی و اصول آن قبل از فاسد شدن پیروی کنی هر چند در این کار تنها باشی.

ابو شامه می‏گوید: هدف از دستوراتی که در مورد پیروی از جماعت آمده، اطاعت از حق است، هر چند پیروان حق کم باشند و مخالفان بی‏شمار، چون حقیقتی که جماعت بر آن استوار است به پیامبر و اصحاب نزدیک‌تر است، به کثرت اهل باطل نگاه نکنید.

بخاری و مسلم از ابن عباس روایت کرده‏اند که گفت: هر کس چیزی از امیرش دید که آن را نمی‏پسندید بر آن صبر داشته باشد، چرا که هر کس به اندازه‏ی یک وجب از جماعت دور شود و بر این حال بمیرد بر مرگ جاهلی مرده است.

مسلم از عرفجه از رسول خدا جروایت می‏کند:

«مَنْ أَتَاكُمْ وَأَمْرُكُمْ جَمِيعٌ عَلَى رَجُلٍ وَاحِدٍ يُرِيدُ أَنْ يَشُقَّ عَصَاكُمْ، أَوْ يُفَرِّقَ جَمَاعَتَكُمْ فَاقْتُلُوهُ».

«هر گاه کسی پیش شما آمد و خواست شما را علیه کسی که تحت امر او هستید بشوراند یا میان جماعت شما تفرقه بیفکند او را بکشید».