دوستداشتن (الولاء) و نفرتداشتن (البراء) در اسلام
س ۱: دوستی و دشمنی در اسلام چیست؟
ج ۱: دوست داشتن: یعنی خدا و پیامبر صو صحابۀ پیامبر و مؤمنین واقعی را دوست بداریم و آنها را یاری دهیم.
نفرت داشتن: مخالفت و بیزاری نسبت به کسانی که با خدا، پیامبرص، صحابهشو مؤمنین مخالفت و دشمنی میکنند. مثل کافران و مشرکان و بدعتگزاران در دین، کسانی که از غیر خدا طلب شفا یافتن، رزق و روزی، هدایت، فریادرسی و غیره را میکنند.
هر مؤمن یکتاپرستی که کلیۀ مسائل و کارهایی را که مخالف اسلام است ترک کند، واجب است که او را دوست بداریم و یاریش دهیم. و هرکسی که مخالف خدا، پیامبرصو اسلام باشد واجب است نسبت به او نفرت و کینه داشته باشیم و با او اعلان دشمنی کنیم، تا از این طریق به خداوند نزدیکتر شویم و دشمنی ما نسبت به او باید با دست، زبان، قلب و در حد توان و امکاناتمان باشد و در این مورد، خصوصاً با کسانی که از غیر خدا طلب یاری و فریادرسی میکنند، دشمنی شدیدتری داشته باشیم. خداوند میفرماید:
﴿وَٱلۡمُؤۡمِنُونَ وَٱلۡمُؤۡمِنَٰتُ بَعۡضُهُمۡ أَوۡلِيَآءُ بَعۡضٖۚ﴾[التوبة: ۷۱].
«مردان و زنان ایماندار، بعضی از آنها دوستان بعضی دیگرند».
پیامبرصمیفرماید:
[أوثق عری الإیمان الحب في الله والبغض في الله: ایمان، خالص، پا بر جا و استوار میماند به شرطی که دوست داشتن به خاطر خدا باشد و تنفر و کینه داشتن هم به خاطر خدا باشد] (رواه مسلم).
پیامبر صمیفرماید:
[من أحب لله وأبغض لله وأعطی لله ومنع لله فقد استمكل الإیمان: کسی که به خاطر خدا دوست بدارد و به خاطر او دشمنی کند به خاطر او ببخشد و به خاطر خدا منع کند به حقیقت، انتظار تکمیل شدن ایمانش میرود] (رواه ابوداود).
پیامبر صمیفرماید:
[إن من عباد الله لأناسا ما هم بأنبیاء ولا شهداء یغبطهم الأنبیاء والشهداء یوم القیامة بمكانتهم من الله تعالی. قالوا: یا رسول الله تخبرنا من هم؟ هم قوم تحابوا بروح الله غیر أرحام بینهم ولا أموال یتعاطونها فوالله إن وجهوهم لنور وإنهم لعلی نور لا یخافون إذا خاف الناس ولا یحزنون إذا حزن الناس وقرأ هذه الآیة﴿أَلَآ إِنَّ أَوۡلِيَآءَ ٱللَّهِ لَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ ٦٢﴾: به حقیقت در میان بندگان خداوند، کسانی هستند نه پیامبرند، و نه شهید، ولی دارای مقام و منزلت بلندی در روز قیامت هستند. و پیامبران و شهیدان به مقام و منزلت آنها در نزد خداوند در صحرای محشر غبطه میخورند. گفتند: ای رسول خدا صآنها چه کسانی هستند؟ پیامبر صفرمود: کسانی هستند که به خاطر خداوند همدیگر را دوست دارند، بدون آنکه با هم خویشاوند باشند، دوستی آنها به خاطر مال دنیا نیست، قسم به خدا که از صورتشان نور میبارد و آنها برحقند، در روز قیامت که مردم از هیبت آن روز میترسند آنها ترس ندارند، و در آن روز غمگین نمیشوند در حالی که مردم غمگینند و سپس پیامبر صاین آیه را خواند:
﴿أَلَآ إِنَّ أَوۡلِيَآءَ ٱللَّهِ لَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ ٦٢﴾[يونس: ۶۲].
«آگاه باشید که دوستان خداوند هیچ ترسی ندارند و هیچ وقت اندوهگین نمیشوند» (رواه ابوداود).
عبداللهبن عباسبمیگوید: هرکس به خاطر خدا کسی را دوست بدارد و با او دوستی کند و به خاطر خدا با او دشمنی کند و از او نفرت داشته باشد، به حقیقت آن شخص به دوستی خداوند میرسد. و هیچکس طعم ایمان را نمیچشد، حتی اگر نماز و روزۀ زیادی هم انجام دهد تا خصوصیات بالا را نداشته باشد. و اکنون اکثر دوستی و محبت مردم با یکدیگر به خاطر کارها و امورات دنیایی است و اینگونه دوستیها هیچ نفعی در روز قیامت به طرفین نمیرسانند، بلکه دارای زیانهایی نیز خواهند بود.
بر دوستی انسانها مؤمن و یکتاپرست و کسانی که تنها خدا را عبادت کرده و تنها از او کمک میخواهند ﴿إِيَّاكَ نَعۡبُدُ وَإِيَّاكَ نَسۡتَعِينُ ٥﴾حریص باشید، هر چند مردم آنها را با القاب زشت و بد خطاب کنند چرا که مسلمان حقیقی در میان مردم غریب است، پیامبر صدر حدیثی که به حدیث غرباء شهرت دارد میفرماید:
[بدأ الإسلام غریبا وسیعود كما بدأ غریبا فطوبی للغرباء قیل: یا رسول الله! وما الغرباء؟ قال: الَّذِیْنَ یحیون مَا أَمَات النَّاس مِنْ سُنَّتِيْ: اسلام در حال غربت ظهور کرد و به حال غربت برمیگردد، پس خوشا به حال غرباء. گفتند: ای رسول خداصغرباء چه کسانی هستند. فرمود: کسانی هستند که سنتهای فراموششدۀ من را در میان مردم دوباره زنده میگردانند] (رواه مسلم و نسائی).
و از تمام کسانی که غیر از خدا را میخوانند و بر روی عرش بودن خدا را انکار میکنند، دوری کن زیرا آنها از جملۀ بدعتگزاران در دینند.