هنگام عطسه و خمیازه
۱۵۹- رسول الله صفرمودند: خداوند متعال عطسه را میپسندد و خمیازه را نمیپسندد، هرگاه کسی عطسه کرد و «الَحَمْدُ لِلّهِ» گفت، هر مسلمانی که حمد او را شنیده، [۶]واجب است که بگوید: «يَرحَمكَ اللهُ» اما خمیازه از شیطان است، هرگاه کسی خمیازهاش آمد، تا میتواند آن را دفع کند؛ زیرا هنگامی که کسی خمیازه میکند، شیطان به او میخندد»[۲۰۲].
۱۶۰- رسول الله صفرمودند: هرگاه کسی عطسه زد، بگوید: «الَحَمْدُ لِلّهِ»، برادر و یا دوستش در پاسخ، بگوید: «يَرحَمكَ اللهُ» وقتی که به او «يَرحَمكَ اللهُ» گفت: در پاسخش بگوید: «يَهْدِيكُم اللهُ ويُصِلح بَالَكُم»، «خداوند شما را هدایت کند و اوضاعتان را سامان بخشد».
و بنا به روایتی، بگوید: «الَحَمْدُ لِلّهِ عَلى كُلِّ حَالٍ»[۲۰۲].
۱۶۶- رسول الله صفرمودند: هرگاه کسی عطسه کرد و حمد خدا را گفت، با گفتن «يَرحَمكَ اللهُ» پاسخش دهید و اگر «الَحَمْدُ لِلّهِ» نگفت پاسخی ندهید»[۲۰۴].
[۶] این حدیث گویای وجوب پاسخ عطسه بر همهی شنوندگان آن، میباشد، و این که گفته میشود فرض کفایی است، هیچ دلیل و مستندی ندارد، برعکس سلام که در حدیث ۱۶۱ تصریح شده بود، که سلام و یا پاسخ یک نفر از گروه کافی است.