فقه آسان در مذهب امام شافعی- جلد اول

نمازهای سنت به دنبال نمازهای فرض

نمازهای سنتِ پس از نمازهای فرض نوزده رکعت می‌باشند: ۲ رکعت پیش از نماز صبح، ۴ رکعت پیش از نماز ظهر و ۲ رکعت بعد از آن، ۴ رکعت پیش از عصر، ۲ رکعت بعد از نماز مغرب و ۲ رکعت پیش از مغرب، و ۳ رکعت بعد از نماز عشاء که یکی به صورت وتر خوانده می‌شود.

ازاین ۱۹ رکعت، ده رکعت رواتب مؤکدی هستند که پیامبر جبدین قرار بر ادای آن‌ها تاکید و مواظبت نموده است: دو رکعت پیش از نماز صبح، و دو رکعت پیش از نماز ظهر، و دو رکعت بعد از آن، و دو رکعت بعد از نماز مغرب، و دو رکعت بعد از نماز عشاء. و دلیل این رواتب مؤکده حدیث ابن عمر باست که گفت:

«صَلَّیتُ مَعَ النَّبِیِّ ج رَکْعَتَینِ قَبْلِ الظُّهرِ وَرَکْعَتَینِ بَعْدَها وَرَکْعَتیَنِ بَعْدَ المَغْرِبِ وَرَکعَتَینِ بَعدَ العِشاء وَحَدَّثَتْنی حَفْصةُ بِنْتَ عُمَرَ أَنَّ النَّبِیِّ ج کانَ یُصَلِّی رَکْعَتَینِ خَفِيْفَتَینِ بَعدَ ما یَطْلُعُ الفَجْرُ». (رواه الشیخان).

«همراه پیامبر جدو رکعت پیش از نماز ظهر و دو رکعت بعد از آن و دو رکعت بعد از نماز مغرب و دو رکعت بعد از نماز عشاء خوانده‌ام، و حفصه دختر عمر (خواهرم) برایم گفت که: پیامبر جهمیشه بعد از سپیده دم صبح و طلوع فجر دو رکعت کوتاه می‌خواند».

کسی که چهار رکعت پیش از نماز ظهر را ذکر کرده است دلیلش روایت بخاری از عایشه لاست که گفت: «کانَ لَا یَدَعُ أَربَعَاً قَبْلَ الظُّهرِ».

«پیامبر جچهار رکعت نماز سنت پیش از نماز ظهر را ترک نمی‌کرد».

و کسی که چهار رکعت سنت پیش از نماز عصر را ذکر کرده است دلیلش روایت ترمذی از علی بن ابی طالب سبوده است:

«کانَ یُصَلِّی قَبْلَ العَصْرِ أَرْبَعَ رَکَعاتٍ یَفْصِلُ بَینَهُنَّ».

«پیامبر جپیش از نماز عصر چهار رکعت می‌خواند که بین آن‌ها فاصله می‌انداخت».

و در روایتی آمده است: خدا رحم کند کسی را که پیش از نماز عصر چهار رکعت بخواند، (و ترمذی آن را حسن و ابن حبان آن را صحیح دانسته است). دو رکعت بعد از عشاء را ابن عمر بروایت کرده است. و دو رکعت پیش از مغرب به دلیل روایت بخاری است:

«صَلُّوا قَبْلَ صَلاةِ المغْرِبِ، صَلُّوا قَبْلَ صَلاةِ المغرِبِ، قالَ فِی الثاّلِثَةِ لِمَنْ شَاءَ».

«پیش از نماز مغرب بخوانید، پیش از نماز مغرب نماز بخوانید و مرتبه سوم گفت: هرکس می‌خواهد پیش از نماز مغرب نماز بخواند».

در روایت مسلم آمده است: وقتی که اذان مغرب گفته می‌شد مردم برای ادای دو رکعت سنت پیش از مغرب با شتاب به نزد ستونهای مسجد می‌رفتند و سنت پیش از مغرب را می‌خواندند، و آنقدر مردم مشغول خواندن سنت پیش از مغرب می‌شدند که اگر کسی وارد مسجد می‌شد گمان می‌کرد نماز مغرب خوانده شده است که مردم اینگونه مشغول خواندن نماز سنت هستند.