۲- روی آوردن به الله ﻷبا قلبی خاشع
از الله سبحانه و تعالی بخواهد که او را در شناخت حقیقتی که به دنبال آن است یاری و توفیق دهد زیرا اگر توفیق الله ﻷهمراه بنده نباشد حتما او گمراه شده و حق را باطل و باطل را حق میبیند و همانند کسانی میشود که الله ﻷدربارهی آنها فرموده:
﴿وَإِن يَرَوۡاْ كُلَّ ءَايَةٖ لَّا يُؤۡمِنُواْ بِهَا وَإِن يَرَوۡاْ سَبِيلَ ٱلرُّشۡدِ لَا يَتَّخِذُوهُ سَبِيلٗا وَإِن يَرَوۡاْ سَبِيلَ ٱلۡغَيِّ يَتَّخِذُوهُ سَبِيلٗاۚ﴾[الأعراف: ۱۴۶].
«و اگر هر نوع آیهای (از كتاب آسمانی و هرگونه معجزهای از پیغمبران و هر قسم نشانهای از نشانههای جهانی) را ببینند بدان ایمان نمیآورند، و اگر راه هدایت (و رستگاری) را ببینند آن را راه خود نمیگیرند، و چنان كه راه گمراهی را ببینند آن را راه خود میگیرند».
به همین خاطر است که الله ﻷبه ما دستور داده که به درگاهش تضرع کنیم تا او راه حقیقت را به ما نشان دهد، چنانچه به ما آموخته که در هر رکعت از نماز بگوییم: ﴿ٱهۡدِنَا ٱلصِّرَٰطَ ٱلۡمُسۡتَقِيمَ ٦﴾که این طلب توفیق از الله ﻷاست.
از جمله دعاهای رسول اللهصکه نمازش را با آن شروع میکرد این دعاست:
«اللَّهُمَّ رَبَّ جِبْرَائِيْلَ، وَمِيْكَائِيْلَ، وَإِسْرَافِيْلَ فَاطِرَ السَّمَوَاتِ وَالأَرْضِ، عَالِمَ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ، أَنْتَ تَحْكُمُ بَيْنَ عِبَادَكَ فَيْمَا كَانُوْا فِيْهِ يَخْتَلِفُوْنَ، اهْدِنِيْ لِمَا اخْتُلِفَ فِيْهِ مِنَ الْحَقِّ بِإِذْنِكَ، إِنَّكَ تَهْدِيْ مَنْ تَشَاءُ إِلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِيْمٍ» [۳].
«الهى! پروردگار جبرائیل و میكائیل و اسرافیل، اى مبدع آسمانها و زمین، و آگاه از دنیاى پنهان از دیدگان، و مطلّع از جهان عیان، تو در بین بندگانت در آن چه كه در آن اختلاف مىورزند، حاكمى، مرا به آنچه كه از حقّ در آن اختلاف شده است، با ارادهات هدایت كن، چرا كه تو هركس را كه بخواهى به راه راست هدایت مىكنى».
سرور مخلوقاتصاز پرودگارش میخواهد که او را به سوی حقی که مردم در شناخت آن اختلاف کردهاند هدایت کند.
و این دین ماست. باید به درگاهش تضرع کرده تا او نیز ما را به سوی حقیقتی که مردم در آن اختلاف کردهاند راهنمایی نماید.
علیسمیگوید: رسول اللهصفرمود: «قُلِ اللهُمَّ اهْدِنِي وَسَدِّدْنِي» [۴].
«بگو: پروردگارا مرا هدایت کن و (در این راه) استوار نما».
و هر مسلمانی شایسته است که بسیار دعا کرده و به درگاهش گریه و زاری نموده تا الله ﻷاو را به شناخت حق و عمل به آن، توفیق دهد.
شیخ الإسلام ابن تیمیه/میگوید:
«زمانی که بنده نسبت به الله احساس فقر نموده و او را بخواند و به نظرکردن در کلام الله و کلام رسولش و کلام صحابه و تابعین و ائمه مسلمان عادت کند راه هدایت برایش گشوده میشود» [۵].
[۳] صحیح مسلم (ح۷۷۰) و أبوداود (ح ۷۶۷). [۴] صحیح مسلم (ح ۲۷۲۵). [۵] الفتاوی (۵/۱۱۸).