قواعد فهم عقيده و رفتار با مخالف

فهرست کتاب

۶- تعصب‌نداشتن نسبت به اقوال علما:

۶- تعصب‌نداشتن نسبت به اقوال علما:

زیرا سخن عالم شرع نیست که تعصب نسبت به آن واجب باشد و ممکن است این سخن صحیح یا باطل باشد.

پس تعصب نسبت به هیچ سخنی جایز نیست مگر اینکه موافق قرآن و سنت باشد و در این حالت دیگر تعصب به قرآن و سنت است نه تعصب به قول عالم.

تعصب به علما باعث تفرقه و درگیری میان امت شده زیرا علما بسیارند. ولی تعصب به قرآن و سنت سبب اتحاد امت می‌شود زیرا قرآن و سنت یکی هستند.

شیخ الإسلام ابن تیمیه/می‌گوید:

«هرکس اطاعت کسی غیر از رسول اللهصرا در تمامی دستورات، یا تصدیق هر آنچه را که خبر داده واجب بداند و به عصمت او در تمام مسائل دینی‌ای که امر کرده اعتقاد داشته باشد، آن شخص را با رسول اللهصبرابر دانسته و در نتیجه او را با رسول الله در تمامی خصوصیات رسالت یکسان کرده است، حال چه این شخص صحابهشیا خویشاوندان پیامبرص، یا بعضی از أئمه، مشایخ، حکام و پادشاهان یا افراد دیگری باشد» [۲۸].

با این حال تعصب نسبت به سخن عالم و دشمنی با مخالفان او جایز نیست چرا که این کار ادعای معصوم بودن آن عالم است هدف یک مسلمان پیروی از سخنی است که دارای دلیل باشد نه تعصب نسبت به شخص عالم.

علمای امت همگی علمای ما هستند، برای آن‌ها دعا می‌کنیم و با سخنانشان که دلیل دارد انس می‌گیریم و مخالفانشان را گمراه ندانسته و متهم نمی‌کنیم بلکه سینه‌هایمان را مقابل اختلافاتشان گشوده و با نیکی با آن‌ها مناظره می‌کنیم.

[۲۸] جامع الرسائل (۱/ ۲۷۳).