۸- مراعات طبیعت بشری
الله ﻷمخلوقاتش را در صورت‌های مختلف خلقت نموده و برای هر کدام امکانات و ظرفیت‌های متفاوتی قرار داده که اتفاق آن‌ها را در مورد فهم یک چیز ناممکن می‌سازد.
و به همین خاطر باید اختلافات را قبول کرده و با دلیل آوردن و گفتگو سعی در کم کردن آن کنیم، نه با زور و قدرت.
شیخ الإسلام ابن تیمیه/در ردیه‌ی خود بر رازی می‌نویسد:
«اقوال او به صورت عمدی برای نصرت باطل گفته نشده است، بلکه او اقوالش را بر اساس دلیل‌های عقلی که در جستجوهای خویش به آن دست می‌یافته می‌گفته پس هرگاه در مسائل عقلی به چیزی می‌رسیده که به نظرش سخن فلاسفه را باطل می‌کند آن را بیان می‌کرده زیرا عادت او جستجوی مطلق در هرچیزی بوده که برایش آشکار می‌شده، در نتیجه از هرچیزی که به فکرش می‌رسیده و در آن قابلیت ذم کلام فلاسفه را می‌دیده استفاده می‌کرده. همچنین با دیگران نیز به همین ترتیب رفتار می‌کرده.
برخی به او سوء ظن داشته یعنی فکر می‌کنند که او عمدا سخن باطل می‌گفته و در حالی که اینچنین نیست بلکه او در حد علم، جستجو و تفکر خود تا جایی که به آن می‌رسیده، سخن می‌گفته...»
تا آنجا که می‌گوید:
«و اگرچه این نقص نهایت کوشش صاحب آن بوده و قدرت از بین بردن آن را نداشته، اگر با تمام توان اجتهاد کرده، عجز برای او عذری در مقابل اینکه الله ﻷاو را عذاب نکند می‌باشد...» [۳۰].
[۳۰] الفتاوی (۵/ ۵۶۱- ۵۶۳).