واپسين توصيه رسول الله ج
در واپسین لحظات زندگى، پیامبر اسلام ج بیم آن را داشت که مبادا در بین مسلمانان آتش تعصبات جاهلى افروخته شود و آنان به دست خویش کاخ ملت اسلامى را فرو ریزند؛ بنابراین، پیامبر ج بارها فرمودند: «أَلا لاَ تَرْجِعُوا بَعْدِي كُفَّارًا يَضْرِبُ بَعْضُكُمْ رِقَابَ بَعْضٍ». [۲۳]
«مراقب باشید که بعد از من کافرانی نشوید (عملتان مانند کافران نشود) که بعضی از شما گردن بعضی دیگر را بزنند!».
در هنگام اداى مناسک حج «حجة الوداع» در خطبه عرفات خطاب به عموم مسلمانان فرمودند:
«هان، ای مردمان، سخن مرا بشنوید؛ که من نمیدانم، شاید دیگر سالهای آینده شما را در این موقف نبینم!؟
حریم خونهای شما و اموال شما محترم است، و باید حُرمت آنها را نگاه دارید، همانند حُرمت امروز، در این ماه، و در این شهر شما. هشدار، هر آنچه مربوط به جاهلیت است بیاعتبار است و زیر پاهای من جای دارد. خونهای ریخته شده در جاهلیت فرو نهاده است و غیر قابل قصاص و خونخواهی؛ و نخستین خونی که از ما ریخته شده و آن را قصاص نخواهیم کرد، خون ابنربیعه پسر حارث است؛ همچنین، رِبای دوران جاهلیت از اعتبار ساقط است، و نخستین ربایی که آن را از موارد ربای خودمان از درجه اعتبار ساقط میگردانم، ربای عباس بن عبدالمطلب است که تماماً بیاعتبار است...!»
بعد به منى تشریف فرما شدند و در آنجا باز هم این کلمات را تکرار نموده و بر آن افزودند:
«باری، خدایتان را ملاقات خواهید کرد، و او راجع به اعمال شما از شما پرس و جو خواهد کرد؛ بنابراین، پس از من به قهقرا نروید و گمراه نشوید و گردن یکدیگر را نزنید!.
بشنوید ! اگر حبشى سیاهى بر شما امیر باشد و مطابق کتاب الله حکم کند، حکم او را بپذیرید و اطاعتش کنید».
بعد ازین ارشاد، سه مرتبه پرسید: «به هوش باشید، آیا پیام خدا را به شما رسانیدم؟
مردم گفتند: آرى ای رسول الله.
فرمود: بارخدایا، شاهد باش! این پیام مرا حاضرین به غایبین برسانند» [۲۴].
«پس از اداى حج و برگشتن به مدینه منوره، به محل شهداى احد تشریف برده و خطاب به مسلمانان فرمودند:
«به خدا من از این بر شما نمیترسم که پس از من شرک بورزید، بلکه از این میترسم از اینکه در ارتباط با این دفینهها و گنجینههای دنیا به رقابت بپردازید!؟ اگر چنین کنید هلاک خواهید شد، همانگونه که امتهای قبلى هلاک شدهاند» [۲۵].
[۲۳] صحیح بخاری (۱۱۸، ۱۶۲۳، ۱۶۲۵، ۴۰۵۱ و ...). (مصحح) [۲۴] برای مطالعه کامل این خطبه رک: مسلم (۲۱۳۷). (مصحح) [۲۵] مسلم (۴۲۴۹) (مصحح)