چرا گناه شرک این چنین بزرگ است:
کسی که در نصوص گذشته با دیدۀ بصیرت تامل کند مفاهیم عجیبی را مشاهده میکند، از جمله بیم دادن، انذار، تهدید و وعدۀ عذاب بـرای تمام مشرکان به خداوند ذوالجلال مسئله بسیار جدی و مهم است، و مهمتر از همه مسئله جاودانگی انسان مشرک – پناه بر خدا – در آتش جهنم است همانطور که خداوند تبارک وتعالی وعده داده است.
این آتشی که حرارت آن بسیار شدید است، و عمق آن زیاد، خانهایست تنگ و تاریک، هلاککننده است مبهم، اسیر در آن جاودانه است، و مواد سوزنده در آن شعلهور، نوشیدنی آنان آب جوشان و جایگاهشان جحیم است. مأموران دوزخ آنان را قلع و قمع میکنند و پرتگاهش آنان را در بر میگیرد. آرزویشان مرگ است در حالی که از آن تفکیک ناپذیرند. پاهایشان به پیشانیشان بسته شده است و چهره آنان از شدت تاریکی شرک و گناه سیاه شده است. در اطراف آن صدا میزنند ای مالک(ملائکه نگهبان جهنم) وعدۀ عذاب خداوند دربارۀ ما تحقق یافت، ای مالک پوست بدن ما (از شدت حرارت) پخته شده است، ای مالک ما را از جهنم بیرون بیاور ما قول میدهیم به مسیر گناه و معصیت بر نگردیم. آنان (در جواب) چیزی را نمییابند جز: ﴿قَالَ ٱخۡسَُٔواْ فِيهَا وَلَا تُكَلِّمُونِ١٠٨ إِنَّهُۥ كَانَ فَرِيقٞ مِّنۡ عِبَادِي يَقُولُونَ رَبَّنَآ ءَامَنَّا فَٱغۡفِرۡ لَنَا وَٱرۡحَمۡنَا وَأَنتَ خَيۡرُ ٱلرَّٰحِمِينَ١٠٩ فَٱتَّخَذۡتُمُوهُمۡ سِخۡرِيًّا حَتَّىٰٓ أَنسَوۡكُمۡ ذِكۡرِي وَكُنتُم مِّنۡهُمۡ تَضۡحَكُونَ١١٠ إِنِّي جَزَيۡتُهُمُ ٱلۡيَوۡمَ بِمَا صَبَرُوٓاْ أَنَّهُمۡ هُمُ ٱلۡفَآئِزُونَ١١١﴾[المؤمنون: ۱۰۸-۱۱۱]. «(خداوند) مىگوید: «دور شوید در دوزخ، و با من سخن مگویید (فراموش کردهاید) گروهى از بندگانم مىگفتند: پروردگارا! ما ایمان آوردیم; ما را ببخش و بر ما رحم کن; و تو بهترین رحم کنندگانى. اما شما آنها را به باد مسخره گرفتید تا شما را از یاد من غافل کردند; و شما به آنان مىخندیدید. ولى من امروز آنها را بخاطر صبر و استقامتشان پاداش دادم; آنها پیروز و رستگارند».
پشیمانی آنان طولانی و تاسفشان شدید میشود، اما پشیمانی آنان را نجات نمیدهد، و تاسف آنان را بینیاز نمیکند، پس آنان در آتش به غل و زنجیر کشیده میشوند، بالاى سرشان آتش، و زیرپایشان آتش، و سمت چپ و راستشان آتش، خلاصه آنان غرق در آتش هستند، با وجود همه این موارد، آنان در میان تکههای آتشی هستند، لباسهای ایشان از مادۀ سیاه رنگ بدبو است. ضربات گرزها و سنگینی زنجیرها مقارن با به جوش آمدن آنان است، مانند دیگها در قعر آتش، با صدای بلند آرزوی مرگ و نابودی خود را میکنند. از بالا سر روی آنان آب جوشان ریخته میشود. بوسیله آن آنچه در درونشان است با پوستشان ذوب میگردد. مهیا شده است برای آنان گرزهای آهنی مخصوص که صورتها را خرد میکنند، و از آنها چرک زخم بیرون میآید، جگرها از تشنگی تکه تکه میشوند، و اشکها از چشمان جاری میگردند، و تکههای گوشت جدا میشود. آنان آرزوی مرگ میکنند، اما نمیمیرند، آنان در عذاب دائمی و متصل هستند که از آنان قطع نمیگردد، و در آن جاوداناند. از خداوند متعال عفو و بخشش و سلامتی را خواستاریم ای پروردگار جهانیان.
چه چیز باعث شده است این عبد را به این مرحله برساند تا اینکه در عذاب همیشگی و دائم صدها هزار سال، بلکه برای همیشه در آن بماند.
سبب اصلی همان شرک به خداوند ذوالجلال است، و انباز و همانند برای او قرار دادن است (پناه بر خدا).
سر کار در چیست که این مشرک جاودانه در آتش میماند در مقابل ده سال یا بیست سال معصیت یا حتی فرضاً دویست سال گناه کردن، سر اصلی در این فرمودۀ خداوند است ﴿هُوَ ٱلَّذِي خَلَقَ لَكُم مَّا فِي ٱلۡأَرۡضِ جَمِيعٗا﴾[البقرة: ۲٩]. «او خدایى است که همه آنچه را (از نعمتها) در زمین وجود دارد، براى شما آفرید». تمام آنچه در این جهان پهناور است خداوند آن را بخاطر فرزندان آدم آفریده است: آسمانها، زمین، خورشید، ماه، ستارگان، ابرها، کوهها، درهها و گودالها، دریاها، درختان، گیاهان. ووو.
خورشید برای حرارت و روشنایی، ماه برای حساب شب و روز و نورانی کردن، ابر برای زراعت و گیاهان، و گیاهان برای تغذیه و لباس و دارو، هوا و معادن و ماهی و پرندگان و حیوانات حتی حیوانات درنده و وحشی و شیرهای جنگل همه اینها بخاطر بنیآدم است، تمام جهان (بالا و پایین) به خاطر بنیآدم. ﴿خَلَقَ لَكُم مَّا فِي ٱلۡأَرۡضِ جَمِيعٗا﴾[البقرة: ۲٩]. «همه آنچه را (از نعمتها) در زمین وجود دارد، براى شما آفرید».