الوجیز در اصول فقه

تعریف و حجیتِ قرآن

١٣٩- قرآن مشهورتر از آن است که تعریف شود؛ اما با این وجود، اصولیون به تعریف آن همّت گمارده‌اند و تعاریف گوناگونی برای آن ارائه داده‌اند و هرکدام تلاش کرده که تعریفِ او جامع و مانع باشد[١٦٥]. از جمله‌ی این تعاریف است: «قرآن، کتابی است که بر رسول خدا، محمد  ج نازل شده و در مصحف‌ها نگاشته شده و به صورتی متواتر و بدون شبهه، برای ما نقل شده است»[١٦٦].

همه‌ی مسلمانان اتفاق‌نظر دارند بر این که قرآن بر همه‌ی مسلمانان و بلکه بر همه‌ی افراد بشر حجّت است و اولین مصدر تشریع است. دلیل حجیت قرآن هم این است که قرآن از نزد خداست و دلیل این نیز که از نزد خداست، اعجازِ قرآن و معجزه بودنِ آن است -چنان که بعداً خواهد آمد- و وقتی که با دلیل معجزه بودنِ قرآن ثابت شود که قرآن از نزد خدا نازل شده است، پیروی از آن بر همه واجب خواهد بود.

[١٦٥]- نک: حاشیة الإزمیری علی مرآة الأصول ١/ ٨٦- ٨٧؛ آمدی ١/ ٢٢؛ شرح مرقاة الوصول ١/ ٩٣- ٩٦؛ التوضیح والتلویح ١/ ٣٦؛ غزالی، المستصفی ١/ ٦٥.

[١٦٦]- أصول البزدوی ١/ ٢١- ٢٣.