راهنمای علم تفسیر

سخنی از مترجم

سخنی از مترجم

الحمدلله الذی أنزل کتابه المبین هدایة للعالمین ونوراً للمؤمنین ومحجّة للسالکین وحجة علی خلق الله أجمعین والصلاة والسلام علی مبیّن ذکره محمد وآله وصحبه أجمعین.

تاریخ در سیر دائم و مستمرش گاهی دچار لحظات حساسی می‌شود که آن را نقطه عطف تاریخ می‌دانند، بدون تردید حساس‌ترین فراز تاریخ یا دقیق‌ترین نقطه عطف آن زمانی است که در غار حرا ارتباط زمین با آسمان برقرار می‌شود و خداوند متعال به وسیله جبرئیل امین÷پیام:

﴿ٱقۡرَأۡ بِٱسۡمِ رَبِّكَ ٱلَّذِي خَلَقَ١ خَلَقَ ٱلۡإِنسَٰنَ مِنۡ عَلَقٍ٢ ٱقۡرَأۡ وَرَبُّكَ ٱلۡأَكۡرَمُ٣ ٱلَّذِي عَلَّمَ بِٱلۡقَلَمِ٤ عَلَّمَ ٱلۡإِنسَٰنَ مَا لَمۡ يَعۡلَمۡ٥[العلق: ۱-۵].

«بخوان به [یمن‏] نام پروردگارت که [سراسر هستى را] آفرید. انسان را از خونپاره‏هاى بسته آفرید. بخوان و پروردگارت بس گرامى است. همان که [نوشتن‏] با قلم آموخت. به انسان آنچه را که نمى‏دانست، آموخت‏».

را بر حضرت محمد ج، نازل می‌فرماید. آری، این پیام سعادت و خوشبختی بشر بود.

اعراب بادیه‌ نشین با پیروی از این پیام رستگاری و جاویدان کیان تمدن دو امپراطوری بزرگ ایران و بیزانس را متزلزل نمودند.

مسیر حرکت تاریخ عوض شد و مرزهای جغرافیایی جهان از نو بنا گشت و پرچم شکوهمند اسلام بر اقصی نقاط عالم به اهتزاز درآمد و مشعل کفر و الحاد رو به یأس و خاموشی گرایید.

دنیای کفر برای نابودی اسلام نقشه‌هایی را پیاده کرد.

از مهمترین شیوه‌های تبلیغاتی آن:

۱- ایجاد اعوجاع و انحراف در روش زندگی مسلمانان و نفی فرهنگ اصیل اسلامی و یا دست کم انکار قابلیت‌های کاربردی آن و مخدوش کردن ارزش‌های متعالی آن.

۲- دور نگه داشتن نسل جوان از مفاهیم قرآنی و یا جایگزین کردن احادیث پوچ و واهی در تفسیر قرآن.

۳- بکارگیری و تشویق افراد بی‌بضاعت به علوم دینی برای نگارش تفسیر به رأی و تراجم قرآن موافق با برداشت‌های شخصی و همخوانی با فرهنگ غرب.

از آنجایی که تفسیر قرآن وابسته به درک عوامل و شرایطی است، علما و اندیشمندان اسلامی در این مورد کتاب‌ها و رسایل متعددی تألیف نموده‌اند.

کتاب حاضر ترجمه فارسی کتاب «قرآن کا مطالعه کیسـ؟» تألیف حضرت مولانا محمد اویس نگرامی ندوی/شیخ التفسیر دارالعلوم ندوة العلوم لکنوء است.

که با حجم کم‌اش، قدمی بزرگ، مؤثر و بسیار مفید در راه انجام این رسالت است.

این جانب به لطف خداوند توفیق ترجمه فارسی آن را یافتم و برای استفاده بهتر از کتاب، مقدمه‌ای کوتاه درباره علم تفسیر در ابتدای کتاب افزوده شد. لازم به ذکر است که در اصل کتاب شرایط فقط با ذکر رقم بود که بنده عناوین را از متن بحث انتخاب کرده و به همراه شماره افزوده‌ام.

امیدوارم خوانندگان محترم بر اساس فرمودۀ حضرت پیامبر ج، که: «الدین النصیحة»اگر در کتاب اشکال و یا اشتباهی را مشاهده فرمودند، مترجم را آگاه سازند تا برای رفع آن اقدام شود.

و در پایان از برادران بزرگوار جناب مولانا سید عبدالکریم حسین‌پور، استاد مدرسه علوم دینی گشت، و استاد عبدالعزیز دولتی نماینده دوره پنجم مردم شهرستان سراوان در مجلس شورای اسلامی و مشاور فعلی وزیر آموزش و پرورش که در ویرایش کتاب بنده را یاری کردند کمال تشکر و قدردانی می‌شود.

وصلی‌الله علی نبینا محمد ج و علی آله و صحبه و سلم أجمعین.

عبدالرحیم هاشم‌زهی

مدرسه علوم دینی عین‌العلوم گشت ـ سراوان

مهرماه ۱۳۸۲