۱- قرآن مجید
نخستین منبع و مأخذ تفسیر قرآن، خود قرآن مجید است؛ زیرا قرآن را خداوند نازل فرموده و به اهداف آن آگاهی و علم کامل دارد و اگر بعضی از آیات آن را بنابر حکمتی در جایی به صورت مجمل و یا مبهم آورده در آیات دیگری آن را تفصیل و رفع ابهام بیان نموده، مثلاً: در آیه ۲ سوره طارق میفرماید:
﴿وَمَآ أَدۡرَىٰكَ مَا ٱلطَّارِقُ٢﴾[الطارق: ۲].
«و تو چه میدانی کوبندۀ شب چیست؟!».
و در آیه ۳ آن را تفسیر میکند:
﴿ٱلنَّجۡمُ ٱلثَّاقِبُ٣﴾[الطارق: ۳].
«همان ستارۀ درخشان و شکافندۀ تاریکیهاست!».
و یا در آیه ۳۰ سوره نازعات میفرماید:
﴿وَٱلۡأَرۡضَ بَعۡدَ ذَٰلِكَ دَحَىٰهَآ٣٠﴾[النازعات: ۳۰].
«و زمین را بعد از آن گسترش داد».
و در آیه ۳۱ و ۳۲ «دحها» را تفسیر میکند:
﴿أَخۡرَجَ مِنۡهَا مَآءَهَا وَمَرۡعَىٰهَا٣١ وَٱلۡجِبَالَ أَرۡسَىٰهَا٣٢﴾[النازعات: ۳۱-۳۲].
«از آن آب و چراگاهش را بیرون آورد و کوهها را ثابت و محکم نمود».
و هنگامی که فهم آیه ۸۲ سوره انعام:
﴿ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَلَمۡ يَلۡبِسُوٓاْ إِيمَٰنَهُم بِظُلۡمٍ أُوْلَٰٓئِكَ لَهُمُ ٱلۡأَمۡنُ وَهُم مُّهۡتَدُونَ٨٢﴾[الأنعام: ۸۲].
«آنها که ایمان آوردند و ایمان خود را با ستم نیالودند، ایمنی تنها از آن آنهاست، و آنها هدایتیافتگانند».
بر اصحاب پیامبر ج دشوار آمد از رسول خدا ج پرسیدند: «أیّنا لم یظلم نفسه»، «چه کسی از ماست که به خویشتن دست کم ظلم نکرده باشد؟!».
پیامبر اکرم ج، در پاسخ آنان قرآن را با قرآن تفسیر نمود و آیه ۱۳ سوره لقمان را تلاوت نمود:
﴿إِنَّ ٱلشِّرۡكَ لَظُلۡمٌ عَظِيمٞ١٣﴾[لقمان: ۱۳].
«همانا شرک ظلم بزرگی است».