۳- کلام نفس:
این، گفتگوی انسان با نفس خود در حال بیداری است، که آن را در خواب به صورت رؤیا میبیند، و هیچ تعبیری ندارد. آیۀ: ﴿وَيُعَلِّمُكَ مِن تَأۡوِيلِ ٱلۡأَحَادِيثِ﴾[یوسف: ۶]. «و از تعبیر خوابها به تو مىآموزد».
اقسام سه گانهی رؤیا را شامل میشود. به کلمه «أحادیث» نگاه کن که خداوند آن را به صورت جمع آورده و نفرموده حدیث.
بیضاوی گفته است: ﴿مِن تَأۡوِيلِ ٱلۡأَحَادِيثِ﴾یعنی؛ تعبیر رؤیاها را به شما یاد میدهد. چون اگر کلام فرشته باشد رؤیای صادق است، و اگر کلام نفس و شیطان باشد، رؤیای کاذب. [تفسیر القاسی، (۹/۳۵۰۶)].
پیامبرصفرموده است: «رؤیا سه گونه است: ۱- رؤیای حق. ۲- رؤیای حاصل از گفتگوی نفس انسان با خود. ۳- رؤیای غم انگیز از جانب شیطان». [مسلم، (۲۲۶۳)].