قاعدۀ کلی صحيح شرعی در تأويل خواب چيست؟
چون رؤیای صادقه بر دو نوع است قاعدۀ کلی هریک را جداگانه بحث میکنیم.
۱- نوع اول از رؤیای صادقه، همانطور که در خواب دیده شده در عالم واقع روی میدهد و نیاز به تعبیر ندارد مانند؛ رؤیای پیامبران، شهدا و صلحا، نمونه آن، خواب حضرت ابراهیم است - بر او و بر پیامبر ما صلاه و سلام - در مورد ذبح حضرت اسماعیل.
۲- نوع دوم رؤیای صادقهای است که نیاز به تعبیر و تأویل دارد چون رؤیا مَثَلی است که فرشته آن را به صاحب خواب مینمایاند تا بر اساس آن استدلال کند. و این نوع خواب بسیار اتفاق میافتد و نمونۀ آن روایتی است که از پیامبرصنقل شده است که فرمودند: «رأيت ذات ليلة فيما يرى النائم كأنّا في دار عقبة بن رافع فأُتينا برطبٍ مِن رُطب ابن طاب، فأوَّلتُ: الرفعة لنا في الدنيا والعاقبة في الآخرة وأنَّ ديننا قد طاب». [مسلم: ۴/۱۷۷۹].
شبی در خواب دیدم که در منزل عقبه بن رافع هستیم و خرماهای از خرمای ابن طاب برای ما آورده شد. پس آن را این طور تعبیر کردم: که سرافرازی در دنیا و سرانجام نیک در آخرت از آنِ ماست و دین ما مورد پسند واقع میشود.
پیامبرصاز «رافع» رفعت و از «عقبه» عاقبت و از «رطب ابن طاب» طیب دین را أخذ کرده است. پس در هر تعبیر خوابی که این ضابطه رعایت نشود، طبق این نص، مردود میباشد.